بازار سنتی، نهادهای وابسته و ساخت قدرت در جمهوری اسلامی ایران

Abstract

نوشتار حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی - توصیفی و رویکرد نهادگرایی تاریخی تلاش دارد نقش سیاسی - اجتماعی نهاد بازار سنتی، تشکل های وابسته و بازاریان را به عنوان بخشی از طبقه متوسط سنتی در ساخت سیاسی و فرایند سیاست و قدرت جمهوری اسلامی ایران بازخوانی نماید. نتایج تحقیق نشان می دهد هر چند این نهاد اجتماعی سنتی همسو با روحانیت قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و کارکردی انتقادی و براندازانه علیه سیستم بود اما پس از پیروزی انقلاب بواسطه تسلط برخی از متنفذین بازار و تشکل های های وابسته همچون موتلفه و انجمن های اسلامی بازار و اصناف بر مدیریت سیاسی کشور، در کنار روحانیت از ارکان تحکیم ساخت قدرت سیاسی جمهوری اسلامی به شمار می‌آید. در این تحقیق فرض بر این است که بازار از نقشی اساسی در ساختار قدرت سیاسی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است و بین روحانیت و بازار پیوندی تاریخی و فرهنگی و سیاسی برقرار بوده و هست با این حال در مقاطعی و بخصوص در دهه چهارم انقلاب اسلامی رابطه بازار با دولت دگرگون شده و این نقش مسلط در ساخت قدرت سیاسی رو به ضعف نهاده است.