حکمرانی خوب در آیینه‌ی «کتاب دده قورقود»(بازخوانی یک متن کهن ادبی)

Abstract

هدف مقاله‌ی حاضر بررسی نشانه­ها و رگه­هایی از حکمرانی خوب در متون کهن است. کتاب دده قورقود به عنوان یکی از متون کهن ادبی زبان ترکی اوغوزی مشتمل بر یک مقدمه و دوازده داستان می­باشد که از روزگاران قدیم توسط آشیق­ها یا هنرمندان مردمی آذربایجان در قالب ادبیات شفاهی حفظ و به نسل­های بعد منتقل شده ­است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی از دو روش بهره‌ برده ­است: 1ـ تاویل متن (رویکرد گادامر) و 2ـ تحلیل محتوای کیفی (فنون کاربرد قیاسی و تکوین استقرایی مقوله­ها). جهت مقایسه و اطمینان از صحت از سه متن استفاده شده­ است: متن محرم ارگین (ترکی)، متن جفری لوئیس (انگلیسی و ترجمه فارسی حریری اکبری و عذبدفتری) و متن بهزاد بهزادی (از نسخ گوناگون با ترجمه فارسی). با کاربرد قیاسی مقوله­های متن مورد مطالعه، معرف­های ویژه­ای از حکمرانی خوب در قالب سه رویکرد اصلی آن، مدیریتی، اقتصادی و سیاسی ـ حقوقی، شناسایی شدند. از سوی دیگر تکوین استقرایی مقوله­های متن، معرف­های دیگری نیز تشخیص داده شدند که فراتر از سه رویکرد اصلی، رویکردی دیگر و در واقع جدیدی را برای حکمرانی خوب مطرح می­کنند: رویکرد اخلاقی.