هویت‏ یابی شیعیان و ژئوپلیتیک نوین خاورمیانه

Abstract

جنبش‌های اجتماعی در زمرة اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ژئوپلیتیک منطقه‌ای خاورمیانه محسوب می‌شوند. چنین تحولاتی را می‌توان در فرآیند دگرگونی‌های سیاسی بهار 2011 مورد توجه قرار داد. در تحولات خاورمیانه، شاهد تغییرات بنیادین در ساختار قدرت، فرآیند سیاسی و همچنین شکل‌بندی‌های ژئوپلیتیکی می‌باشیم. در این فرآیند، زمینه برای تغییرات ساختاری، جابجایی قدرت و گسترش بی‌ثباتی سیاسی به‌وجود آمده است.<br />از جمله این تغییرات می‌توان به تغییر رهبران سیاسی در کشورهای مصر، تونس، لیبی و یمن، سرکوب انقلاب شیعیان عربستان و بحرین اشاره کرد. سوریه نیز در معرض دگرگونی‌های سیاسی قرار گرفته است. آمریکا به‌عنوان قدرت جهانی تلاش دارد تا در قالب تحولات سیاسی خاورمیانه، ژئوپلیتیک جدیدی را در منطقه به‌وجود آورد. این مقاله با روش تحلیل محتوا و تکیه بر منابع کتابخانه‌ای در صدد تبیین تحولات اخیر خاورمیانه می‌باشد. یافته‌های مقاله بیانگر هویت‌یابی شیعیان بر پایه سه محور «رشد فزاینده جمعیتی»، «مشارکت در قدرت» و «جغرافیای سیاسی» می‌باشد.