نقش مرز و قومیت در عملکرد نقاط شهری مطالعه موردی: منطقه آذربایجان

Abstract

بررسی شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیربنایی، بهداشتی- درمانی، ورزشی و حمل و نقل در تعیین وضعیت برخورداری مناطق و مکان‌ها و شناخت عوامل تأثیرگذار در راستای تدوین راهبردهای توسعه مناطق و مکان‌ها و کاهش نابرابری امری ضروری است. نوشتار حاضر، با هدف شناخت وضعیت عملکرد و توسعه نقاط شهری منطقه آذربایجان با توجه به تأثیر متغیرهای قومیت و مرزی بودن نقاط شهری منطقه آذربایجان پرداخته است. روش استفاده شده در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد و برای سطح‌بندی عملکرد نقاط شهری منطقه از 61 شاخص استفاده شده است، این شاخص‌ها در راستای 6 عامل اصلی اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیربنایی، بهداشتی- درمانی، ورزشی، حمل و نقل و ارتباطات بودند و برای بررسی و تحلیل ابتدا کل شاخص‌ها با استفاده از روش‌های آماری از جمله تحلیل عاملی پالایش شد، شاخص‌ها علاوه بر وزن‌دار شدن، تعدادی از شاخص‌ها نیز به‌علت واریانس کم از روند تحقیق حذف شدند، در تحلیل‌ها و آزمون‌های آماری از تحلیل واریانس، آزمون مستقل T و مدل رگرسیونی سلسله مراتبی از نتایج تحلیل عاملی استفاده شداست. نتایج نشان می‌دهد که مرزی بودن شهر‌ها در عملکرد آنها تأثیرگذار بوده است و شهر‌های مرزی نسبت به شهر‌های غیرمرزی عملکرد ضعیفی داشته‌‌اند. ولی متغیر قومیت در عملکرد نقاط شهری منطقه در سطح معنادار تأثیرگذار نبوده است. همچنین نتایج مدل رگرسیونی نشان می‌دهد که برای توسعه شهرهای مرزی باید عوامل اقتصادی و بهداشتی- درمانی در اولویت برنامه‌ریزی قرار گیرد.<br />