ارتباط بین استفاده از طرح‌های مختلف آبیاری تناوبی با رضایت‌مندی آب‌بران شهرستان رشت و پرداخت آب‌بها

Abstract

هدف از این پژوهش بررسی وجود ارتباط بین استفاده از طرح‌های مختلف آبیاری تناوبی با رضایت­مندی آب­بران شهرستان رشت و پرداخت آب‌بها در دوره آماری 92-1379 است. پژوهش حاضر توصیفی – پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه موردمطالعه، شالی­کاران شهرستان رشت و روش نمونه­گیری منظم بوده است. از میان 78000 نفر آب­بر طرف قرارداد شرکت بهره­برداری شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود و با استفاده از فرمول کوکران، 384 نفر از سه روستای بیجارکنار، گورابسر و دهنه­سر شیجان در سه شبکه آبیاری (مدرن، تلفیقی و سنتی) برگزیده شدند. ابزار گردآوری داده­ها، مستندات آبیاری و پرداخت آب‌بها طی دوره آماری بوده و برای سنجش رضایت آب­بران از پرسش­نامه محقق ساخته با 50 سؤال استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده­ها بر اساس آمار توصیفی و استنباطی (آزمون فریدمن، آزمون کی دو و ضریب وی کرامر) صورت گرفت. یافته­های تحقیق نشان داد برنامه­های اجرایی آبیاری متناوب در بهترین و بدترین سال آبی از نظر زمان شروع دوره، آغاز نوبت­بندی و طول دوره­های قطع آب بر نظرات آزمودنی­ها با تقریب بالا منطبق است. رضایت­مندی شالی­کاران در بهترین سال آبی در سطح بالا و در بدترین سال­های آبی در سطح متوسط رو به پایین ارزیابی شد. همچنین درصد پرداخت آب‌بهای زراعی در بهترین سال آبی بیشترین مقدار و در سال­های کم آب کمترین مقدار بود. با توجه به یافته­های پژوهش، فرض­های سه­گانه تحقیق و معنی­دار بودن ارتباط مستقیم بین متغیرهای تحقیق تائید شد. لذا بین استفاده از طرح­های مختلف آبیاری تناوبی با رضایت­مندی آب­بران و پرداخت آب­­بها در شهرستان رشت رابطه معنی­دار مستقیم وجود دارد.