بررسی اثرات محافظتی عصاره گیاه گزنه بر آسیب حاد کلیوی القاءشده با جنتامایسین در موش‌های صحرایی

Abstract

<strong>آمینوگلیکوزیدها اغلب در ترکیب با آنتی‌بیوتیک‌ها‌ی بتالاکتام مورد استفاده قرار می­گیرند. اثرات ضد باکتری سریع، در دسترس بودن، قیمت منطقی و ایجاد مقاومت کم موجب انتخاب دارویی آن‌ها برای درمان عفونت‌های متعدد تهدیدکننده زندگی شده است. از طرف دیگر اثرات سمیت کلیوی آمینوگلیکوزیدها باعث شده که نتوان به صورت طولانی مدت از آنها استفاده نمود. استفاده از عصاره­های گیاهی به منظور کاهش آسیب­های ایجادشده توسط مواد آسیب­رسان از دیرباز مورد توجه واقع شده است. مطالعه حاضر به منظور بررسی خاصیت محافظت­کنندگی عصاره گیاه گزنه در برابر جراحات کلیوی ناشی از مصرف جنتامایسین در موش‌های صحرایی انجام گرفته است. بدین منظور، 45 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به 9 گروه 5­تایی تقسیم شدند: 1- گروه کنترل سالم، 2- گروه کنترل منفی که </strong><strong>tween 20</strong><strong> دریافت کرد، 3- گروه کنترل بیمار که فقط جنتامایسین (</strong><strong>mg/kg</strong><strong> 100) دریافت کرد، گروه‌های 4 تا 6 به ترتیب عصاره گزنه با غلظت‌های (</strong><strong>mg/kg</strong><strong> 50، 100 و 200) به­صورت خوراکی دریافت کردند و گروه‌های 7 تا 9 هم­زمان با عصاره گزنه، جنتامایسین (</strong><strong>mg/kg</strong><strong> 100) نیز دریافت کردند. در پایان دوره آزمایش (28 روز) نمونه‌های خونی برای ارزیابی کارکرد کلیه­ها تهیه شد و بافت کلیه برای آسیب­شناسی بافتی جدا گردید.</strong><strong>جنتامایسین به‌تنهایی موجب آسیب بافت کلیه شد و سطح سرمی اوره و کراتینین را به­طور معنی­داری افزایش داد (05/0</strong><strong><em>p</em></strong><strong><</strong><strong>). درحالی‌که، تجویز هم­زمان عصاره گزنه و جنتامایسین به­طور معنی­داری موجب کاهش فراسنجه­های سرمی مذکور گردید (05/0</strong><strong><em>p</em></strong><strong><</strong><strong>). همچنین آسیب­شناسی بافتی نشان­دهنده بهبود ساختار بافتی کلیه­ در موش­های تحت درمان با عصاره گزنه بود. با توجه به نتایج به­دست آمده می‌توان گفت گیاه گزنه با دارا بودن منابع آنتی­اکسیدانی می‌تواند از سمیت کلیوی ناشی از جنتامایسین جلوگیری کند.</strong>