"بررسی رابطه بین ساختار شبکه تامین با کارایی تولید: رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی و تحلیل پوششی داده ها"

Abstract

بسیاری از محصولات در شبکه‌ای از شرکت‌های به هم مرتبط تولید می شوند. از دیدگاه شبکه تامین، جایگاه نسبی شرکت‌ها در ارتباط با یکدیگر بر استراتژی و رفتار آن ها موثر است. علی رغم اهمیت چنین شبکه‌هایی کمتر درباره الگوهای ارتباطی و پیچیدگی ساختاری آن‌ها بحث شده است. رویکرد تحلیل شبکه اجتماعی یک روش مناسب برای مدلسازی و شناخت پیچیدگی‌های ساختاری چنین شبکه‌هایی است. از این رو در این مطالعه از داده‌های جمع آوری شده از روابط تامین کننده –خریدار 45 شرکت شبکه تامین فولاد ایران به منظور بررسی اثر متغیرهای مرکزیت برگرفته از تحلیل شبکه اجتماعی بر کارایی اجزای شبکه استفاده شد. در یک فرایند چند مرحله‌ای از تحلیل پوششی داده‌ها با مدل BCC ورودی محور برای اندازه‌گیری کارایی در سطح‌شرکت ها و از تحلیل شبکه اجتماعی برای محاسبه ویژگی‌های مرکزیت شبکه تامین استفاده شد. سپس با استفاده از رگرسیون پانلی با اثرات ثابت متغیرهایی که بیشترین ارتباط را با کارایی دارند، شناسایی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که در شبکه روابط لجستیکی، مرکزیت درون درجه‌ای و بینابینی با کارایی رابطه مستقیم و مرکزیت برون درجه‌ای با آن رابطه معکوس دارند. همچنین، در شبکه روابط قرادادی نیز مرکزیت درجه رابطه مستقیم و مرکزیت بردارویژه رابطه معکوس با کارایی دارد.