ارائه مدل ترکیبی DEA وVIKOR جهت بررسی سطح کارایی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و رتبه‌بندی آن‌ها

Abstract

تصمیم‌گیری در زمینه خرید سهام امری پیچیده است. مقایسه‌ شرکت‌های مختلف براساس صنعتی که شرکت به آن تعلق دارد و تشخیص صنایع برتر از طریق بررسی عملکرد آنها می‌تواند راهنمای مفیدی برای ذینفعان این عرصه باشد. این پژوهش ضمن شناسایی عوامل موثر بر تصمیم‌گیری و تعیین پارامترهای ورودی و خروجی تاثیر‌گذار بر انتخاب شرکت‌های برتر بورسی، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها به ارزیابی عملکرد در چند صنعت مختلف بورسی پرداخته‌است. این روش، روشی ناپارامتریک برای سنجش و ارزیابی کارایی نسبی مجموعه‌ای از واحدهای تصمیم‌گیرنده با ورودی‌ها و خروجی‌های چندگانه می‌باشد. شاخص‌های ورودی و خروجی شناسایی شده شامل حاشیه سود خالص، نسبت آنی، گردش دارایی ثابت، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نرخ بازده دارایی، حقوق صاحبان سهام، بدهی جاری، دارایی جاری، و نسبت بدهی است. اطلاعات بورسی 129 شرکت از 5 صنعت مختلف جمع‌آوری و با استفاده از مدل CCR با ماهیت ورودی و فرم پوششی، شرکت‌های کارا و ناکارا مشخص گردید. به این ترتیب 19 شرکت به عنوان خروجی DEA و ورودی تکنیک ویکور برای رتبه‌بندی تعیین شد. برای تعیین اوزان شاخص‌ها از تکنیک آنتروبی استفاده شده است. مطابق این تحلیل شرکت‌های دارویی سبحان، قطعات اتومبیل ایران، سرمایه‌گذاری توکا فولاد، محورسازان ایران خودرو، گلتاش، فراورده‌های تزریقی و معدنی املاحی ایران، به ترتیب به عنوان بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری تشخیص داده شده است.