جداسازی، تعیین هویت و تعیین مقاومت دارویی مایکوباکتریوم از ماهیان آکواریومی تبریز

Abstract

مایکوباکتریوز ماهی یک بیماری پیش رونده مزمن است که توسط گونه های مختلف مایکوباکتریوم ها ایجاد می شود. تشخیص این بیماری در ماهی های زینتی، بطور معمول با استفاده از روش های هیستوپاتولوژی، کشت، انجام می شود. تعیین گونه نیز بر اساس خصوصیات رشد باکتری در دماهای مختلف، نوع پیگمان، مورفولوژی کلنی ها و تست های بیوشیمیایی می باشد. اگرچه تشخیص اولیه مایکوباکتریوز ماهی بر پایه علائم بالینی خارجی و حضور گرانولوم در بافت های احشایی با روش نمونه برداری است، اما برخی موراد، هیچ علائم بالینی بوده و یا توده های گرانولومی مشاهده نمی شود. با توجه به خصوصیت زئونوتیک بیماری، افزایش اهمیت آکواریوم و همچنین افزایش عفونت های فرصت طلب بواسطه مایکوباکتریوم های غیر توبرکلوزی در افراد سالمند و بیماران مبتلا به نقص ایمنی، درمان بسیار دشوار و دوره های درمانی طولانی مدت این عفونت ها، و از طرفی اهمیت یافتن آن در ماهی ها که منجر به تلفات مالی می شود، موجب شد که در این تحقیق به جداسازی و شناسایی گونه های مایکوباکتریوم ها در ماهیان آکواریومی طراحی شود. وجود مایکوباکتریوم ها در 53 ماهی که از آکواریوم فروشی های منطقه ای شهر تبریز تهیه شده بودند با روش های رنگ آمیزی ذیل _ نلسون و کشت روی محیط لوانشتاین_ جانسون مورد تحقیق قراگرفتند. شناسایی گونه های مایکوباکتریومی ایزوله شده با ویژگی های مورفولوژی و تست های بیوشیمیایی انجام شد. مقاومت دارویی ایزوله ها نسبت به داروهای ایزونیازید، استرپتومایسین، ریفامپین، اتامبوتول، کانامایسین، آمیکاسین و سیپروفلوکساسین به روش نسبی در محیط کشت لوانشتاین- جانسون بررسی گردید. سویه حساس به همه داروها، <em>مایکوباکتریوم توبرکلوزیس</em> (H37Rv) جهت کنترل کیفی استفاده شد. در بررسی مستقیم میکروسکوپی با روش رنگ آمیزی ذیل- نلسون، باسیل های اسید فست در هفت نمونه شناسایی گردید. با استفاده از روش کشت باکتریایی در 3/28% از ماهی ها، گونه های مایکوباکتریوم ایزوله گردید. گونه های مختلف مایکوباکتریوم به شرح ذیل شناسایی گردید: <em>مایکوباکتریوم مارینوم</em>، <em>مایکوباکتریوم فورچئیتوم</em>، <em>مایکوباکتریوم اسمگماتیس</em>، <em>مایکوباکتریوم تره آ</em>، <em>مایکوباکتریوم فلاوسنس</em> و <em>مایکوباکتریوم آزیاتیکوم</em>. نتایج حاصل از بررسی نمونه ها نشان داد که، <em>مایکوباکتریوم فورچئیتوم</em> و<em> مایکوباکتریوم مارینوم</em> بیش از سایر گونه ها ایزوله گردید. در بررسی حساسیت دارویی ایزوله ها نتایج نشان داد که بیشترین مقاومت دارویی به استرپتومایسین و کمترین مقاومت به سیپروفلوکساسین مربوط می شد. در این تحقیق، <em>مایکوباکتریوم مارینوم،</em><em>مایکوباکتریوم</em> <em>فورچوئیتوم،</em> <em>مایکوباکتریوم اسمگماتیس</em> و <em>مایکوباکتریوم</em> <em>فلاوسنس</em> که در ماهی و انسان بعنوان پاتوژن شناخته شده اند از ماهی های آکواریومی جدا شدند. سویه های ایزوله شده به بیشتر داروهای مورد استفاده در درمان مقاوم بودند، بنابراین ملاحظات بیشتری در خصوص حضور مایکوباکتریوم ها در ماهیان آکواریومی لازم است تا میزان انتقال باکتری به انسان کاهش یابد.