تغییر در خواص بین‌سطحی سیال/سیال/سنگ تحت تأثیر فعالیت دو باکتری Bacillus licheniformis و Pseudomonas putida حین رشد در منابع کربن مختلف

Abstract

مهم‌ترین مکانیسم فرآیندهای ازدیاد برداشت میکروبی نفت، تغییر خواص بین سطحی سیال/ سیال/ سنگ است که تحت تأثیر سلول‌های باکتریایی و متابولیت‌های تولیدی آنها است. برای این منظور در این تحقیق از دو باکتری B.licheniformis و P.putida و سه منبع کربن مختلف استفاده شد. نتایج نشان داد با توجه به تأثیر نوع منبع کربن روی رشد باکتری و همچنین نوع و میزان متابولیت‌های تولیدی، تغییر در خواص بین سطحی سیال/ سیال/ سنگ تحت تأثیر نوع منبع کربن استفاده شده است. به دنبال بررسی تأثیر ساختار سلولی و اثر محیط کشت بر سازوکارهای کاهش کشش بین‌سطحی، پایداری امولسیون‌ها و تغییر ترشوندگی از روش‌های تنسیومتری قطره آویزان، سنجش تحرک‌پذیری الکتروفروتیک، سنجش رئولوژی انبساط-تراکمی و آزمون تعیین زاویه تماس استفاده شد. نتایج، پتانسیل بیشتر باکتری P.putida را در تولید ماده فعال سطحی نشان داد. همچنین نتایج به‌دست آمده نشان داد برای باکتری B.licheniformis، محیط کشت گلوکزی محیطی بهتر است. مواد فعال سطحی تولیدی و محیط کشت باکتری B.licheniformis در محیط با منبع کربن گلوکز به ترتیب کشش سطحی و کشش بین‌سطحی را 07/29% و 87/43% کاهش داد. قرار دادن ورقه نازک در محلول محیط کشت گلوکزی باکتری B.licheniformis، زاویه تماس قطره آب را از °081/109 به °898/44 کاهش داد. برای باکتری P.putida محیط روغنی و گلوکزی به ترتیب به عنوان محیطی مؤثر برای تأثیر بر سطح تماس سیال-سیال و سیال-سنگ است. مواد فعال سطحی تولیدی و محیط کشت باکتری P.putida در محیط با منبع کربن روغن زیتون به ترتیب کشش سطحی و کشش بین سطحی را 4/36% و 1/27% کاهش داد. زاویه تماس قطره آب از °081/109 به °050/54 در محیط کشت گلوکزی باکتری P.putida کاهش یافت