مقایسه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نفت مخزن آسماری، میادین واقع درحاشیه شمال شرق دزفول فروافتاده

Abstract

میادین مسجد سلیمان، هفت‌کل، پرسیاه و نفت سفید از میادین تولیدی هستند که در حاشیه جبهه کوهستانی شمال شرق دزفول فروافتاده قراردارند. در این کار تحقیقاتی جهت تعیین ویژگی‌های نفت مخزن آسماری از دیدگاه ژئوشیمیایی، خواص فیزیکی و شیمیایی نمونه‌هایی از نفت خام این میادین مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به پارامترهای فیزیکی به‌دست آمده از نمونه‌های نفتی و خصوصیات نفت‌های موجود در چاه‌های تحت مطالعه، دو روند شناسایی گردید. یک روند شمال غربی- جنوب شرقی که با کاهش کیفیت نفت و افزایش میزان سولفور همراه است و یک روند جنوب غربی- شمال شرقی که در آن نیز کاهش کیفیت نفت با کاهش مقادیر سولفور دیده می‌شود. با توجه به نتایج حاصل از آنالیزهای کروماتوگرافی گازی بر روی نمونه‌های نفت، درصد برش‌های مختلف هیدروکربنی، مقادیر عناصر نیکل و وانادیوم، پارامترهای پریستان و فیتان، توزیع آلکان‌های نرمال، اندیس ارجحیت هیدروکربنی و مقادیر ایزوتوپی 13C، مشخص شد که نفت‌های تجمع یافته در مخزن آسماری در این میادین از نوع پارافینیک-آروماتیک (در روند شمال غربی- جنوب شرقی) و تا اندازه‌ای افزایش پایه نفتنیکی(در روند جنوب غربی- شمال شرقی) بوده و از سنگ(های) منشاء با کروژن نوع II و III با بلوغ متوسط تغذیه شده‌اند که در محیط دریایی و احیایی رسوب کرده‌اند. نفت های تجمع یافته در این میادین تحت هیچ گونه فرآیند دگرسایی قرار نگرفته‌اند.