بررسی سطح، الگو و تعیین‌کننده‌های مهاجرپذیری در محله‌های شهر تهران طی سال‌های 1389 تا 1390

Abstract

مهاجرت اغلب تصمیمی عقلانی است و با ارزیابی و مقایسۀ شرایط مبدأ و مقصد صورت می‌پذیرد. بر این اساس می‌توان گفت مهاجرت پدیده­ای است که به‌شدت تحت تأثیر اوضاع‌واحوال اقتصادی و اجتماعی قرار می‌گیرد. باتوجه‌به‌اینکه شهر تهران، در مقایسه با سایر مناطق کشور، از شرایط اجتماعی و اقتصادی مناسب‌تری بهره‌مند است، این شهر به یکی از کانون‌های اصلی جذب جمعیت تبدیل شده است، اما باتوجه‌به ویژگی­های مختلف اجتماعی- اقتصادی مناطق و محله‌های شهر تهران، میزان جذب جمعیت مهاجر در هریک از محله‌های این شهر متفاوت است. در این راستا هدف ما در این پژوهش بررسی مهاجرت‌های صورت‌گرفته به محله‌های شهر تهران و میزان تعیین‌کنندگی وضعیت اجتماعی- اقتصادی، رفاهی و جمعیتی محله در جذب مهاجران بوده است. در این ﭘﮋوﻫﺶ از تحلیل ثانویه داده­های سرشماری 1390 در سطح حوزه آماری استفاده شده است. این داده­ها با استفاده از نرم‌افزارهای Arc GIS و Spss مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که میزان و الگوی جنسیتی مهاجرپذیری در محله‌های شهر تهران متفاوت است. پس‌ازآن نتایج تحلیل دومتغیره پژوهش وجود رابطه معنادار میان ویژگی‌های اجتماعی، اقتصادی و رفاهی محله و میزان مهاجرپذیری را تأیید کرد. در مدل نهایی تحلیل چند متغیره تحقیق، مجموع متغیرهای واردشده توانستند بیش از 64 درصد از واریانس میزان مهاجرپذیری محله­های شهر تهران را تبیین کنند. نتایج حاکی از آن است که مالکیت مسکن، میزان تحصیلات عالی، و قیمت مسکن مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های مهاجرپذیری در محله­های شهر تهران بوده و نقش تأثیرگذاری در جذب مهاجران به محله­های مختلف این شهر داشته­اند.