بررسی موانع و مشکلات توسعه صنایع بومی روستایی (مطالعه موردی: قالی و گبه در شهرستان زرین‌دشت)

Abstract

صنایع دستی به‌ویژه صنعت قالی ازجمله فعالیت‌های غیرکشاورزی است که بخش مهمی از اشتغال کشور را به‌خصوص در بین عشایر و روستاها به خود اختصاص داده است. بررسی موانع و مشکلات توسعه صنایع بومی روستایی در شهرستان زرین‌دشت که یکی از مراکز تولید قالی و گبه در استان فارس است هدف اصلی تحقیق به شمار می‌رود. این تحقیق به روش کیفی انجام و داده‌ها از طریق مصاحبه جمع‌آوری شده است. روستاهای فعال در زمینه قالی‌بافی و گبه‌بافی در شهرستان زرین‌دشت به عنوان جامعه آماری انتخاب شد. با استفاده از نمونه‌گیری گلوله‌برفی، 21 نفر از خبرگان صنعت قالی و گبه در سه روستای تولیدکننده عمده قالی و گبه (مزایجان، دره‌شور، ده‌نو) به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. از نرم‌افزار MAXQDA برای تجزیه‌وتحلیل ارتباط بین کدهای تحقیق استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد موانع عمده‌ای تولید دست‌بافت‌های شهرستان را تهدید می‌کند. به منظور حفظ و توسعه دست‌بافت‌های شهرستان باید اقداماتی صورت گیرد؛ ازجمله این اقدامات می‌توان به کوتاه‌کردن سلطه دلالان بر بازار مواد اولیه و خرید دست‌بافته‌ها، پیگیری بیمه قالیبافان، توجه مسئولان شهرستان نسبت به تولیدات دست‌بافت و ... اشاره کرد.