بررسی انگیزه های مهاجرت معکوس و پیامدهای آن در روستاهای شهرستان ایجرود- استان زنجان

Abstract

عوامل مختلفی تصمیم افراد به مهاجرت معکوس از شهر به روستا را تحت تأثیر قرار می‌دهند. مطالعه حاضر به دنبال بررسی انگیزه‌های مهاجرت از شهر به روستا در روستاهای شهرستان ایجرود و پیامدهای این قبیل مهاجرت‌ها است. تحقیق کاربردی حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی- همبستگی و جمع‌آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات اعضای هیئت‌علمی مرتبط تأیید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق از پیش‌آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (79/0 تا 81/0) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را مهاجران بازگشتی به روستا تشکیل داده که 125 نفر از آن‌ها بر اساس رابطه کوکران و از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی انگیزه‌های مهاجرت معکوس به روستا در چهار عامل شامل بهبود وضعیت رفاهی و بهداشتی در روستاها، جاذبه‌های طبیعی روستا و تأمین محیط آرام، بهبود چشم‌انداز سودآوری کشاورزی در آینده و بهبود ظرفیت اشتغال‌زایی منطقه خلاصه شده که این عوامل در مجموع 80/60 درصد از واریانس کل انگیزه‌های مهاجرت را تبیین نمودند. پیامدهای مهاجرت معکوس نیز در سه عامل توسعه شاخص‌های عمرانی و سلامتی، افزایش نرخ مشارکت و سرمایه‌گذاری و آرامش روانی خلاصه شده که این عوامل مجموعاً 33/65 درصد از واریانس پیامدهای مهاجرت را تبیین نمودند.