ارزیابی توان منابع آب زیرزمینی شهرستان سردشت برای پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان، با استفاده از سامانه‌ اطلاعات جغرافیایی (GIS) و رهیافت تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM)

Abstract

مطالعه حاضر با هدف مکان‌یابی و اولویت‌بندی منابع آب زیرزمینی شهرستان سردشت برای احداث استخرهای پرورش ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان و با بهره‌گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، سنجش از دور (RS)، و رهیافت تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) انجام گرفته است. بدین منظور پس از بررسی منابع و مطالعات انجام‌شدة پیشین در این زمینه، معیارهای مؤثر در مکان‌یابی استخرهای پرورش ماهی قزل‌آلا – در 13 زیرمعیار اصلی، و 4 معیار اصلی- بدین‌صورت دسته‌بندی شدند: (1) اکولوژیک – آب (دبی آب، نوع منبع آب، دمای آب، PH)، شکل زمین (شیب، ارتفاع)، کاربری اراضی، دوری از مناطق حادثه‌خیز (دوری از مناطق سیل‌خیز، دوری از مناطق زلزله‌خیز)؛ (2) اقتصادی – نزدیکی به بازار، سودآوری، و دسترسی به نیروی کار، (3) اجتماعی – اشتغال‌زایی، نوع مالکیت بهره‌برداری، تراکم جمعیت؛ و (4) زیرساختی- نزدیکی به جاده، نزدیکی به برق، یا نزدیکی به تلفن ثابت و مانند اینها. وزن‌دهی به معیارهای مورد بررسی از طریق (AHP) انجام گرفت . با استفاده از داده‌های گردآوری‌شده و تهیه لایه‌های اطلاعاتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی یک مدل ارزیابی توان منابع آب برای پرورش ماهی قزل‌آلا به‌دست آمد، که این مدل توان منابع آب شهرستان را برای پرورش ماهی قزل‌آلا در طبقات مختلف نشان داد. نتایج مشخص ساخت که از کل 208 منبع آب مورد بهر‌ه‌برداری (51 چشمه و 157 حلقه چاه)، 141 منبع آب دارای توان پرورش ماهی قزل‌آلا هستند، که از این تعداد 29 منبع آب (3 چشمه و 26 حلقه چاه) توان نسبتاً مناسب و 112 منبع آب (16 چشمه و 96 حلقه چاه) توانی مناسب دارند.