بررسی تغییرات زمانی تبخیر- تعرق واقعی و ارتباط آن با دما و بارش در استان آذربایجان شرقی با استفاده از فرآوردة دورسنجی مودیس تررا

Abstract

بحران آب به همراه اثرهای منفی تغییر اقلیم یکی از دغدغه‏های بشر در سطح جهانی است. تغییرات بلندمدت فراسنج‏های اقلیمی در نتیجة انتشار گازهای گلخانه‏ای تأثیر معنی‏داری در منابع آب تجدیدپذیر داشته است. در این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی تبخیر- تعرق واقعی (ETa) و ارتباط آن با دما و بارش استان آذربایجان شرقی پرداخته شد. برای این ‏کار از داده‏های‏ فرآوردة دورسنجی MOD16A2 سنجندة مودیس در بازة زمانی ۲۰۰۰ـ۲۰۱۴ استفاده شد. تفکیک اسمی داده‏های به‏کارگرفته‏شدة سنجندة مودیس 1000 متر است. در این پژوهش، علاوه‏بر داده‏های فرآوردة MOD16A2، داده‏های دماهای بیشینه، کمینه،‏ و بارش 11 ایستگاه همدید استان نیز به‏کار گرفته شد. هدف از این پژوهش مقایسة مقادیر ETa پایگاه ntsg با دما و بارش استان است. نخست میانگین داده‏های رقومی تبخیر- تعرق واقعی استان بر روی 124548 یاخته برآورد شد. سپس، به روش همبستگی و تحلیل رگرسیون پیوند بین دماهای بیشینه، کمینه، و بارش ایستگاه‏های همدید با تبخیر- تعرق واقعی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همبستگی خطی دماهای بیشینه و دمای کمینه با تبخیر- تعرق واقعی یاختة نمایندة ایستگاه‏ها به‏صورت مستقیم و منفی بوده و با افزایش هر C°1 دما، مقدار تبخیر- تعرق واقعی به اندازة 02/0 میلی‏متر در روز کاهش می‏یابد.