ارزیابی دقت روش‌های مختلف درون‌یابی در تخمین مقادیر بارش جهت انتخاب بهینه‌ترین الگوریتم (مطالعۀ موردی: استان کردستان)

Abstract

برآوردِ دقیق خصوصیات کمّی و کیفی پدیده‏های طبیعی مستلزم صرف زمان و هزینة زیاد ‏است. در این راستا، درون‏یابی روشی کارآمد شناخته‏شده است که، با ارائه و تعمیم مقادیر نقطه‏ای به سطح، صرفه‏جویی در وقت و هزینه را فراهم کرده است. الگوریتم‏هایِ مختلفِ درون‏یابی مدل‏سازیِ مقادیر را مقدور می‏سازد که گام مهمی در مدیریت منابع محسوب می‏شود. با توجه به اینکه صحت داده‏های ورودی در تحلیل‏ها و تصمیم‏گیری‏ها از اهمیت خاصی برخوردار است، در تحقیق حاضر به ارزیابی دقت حاصلة استفاده از 10 الگوریتم مختلف درون‏یابی در تخمینِ مقادیر بارش پرداخته شده است. در این تحقیق از Cross - Validation به منظور مقایسة الگوریتم‏های مختلف استفاده شده است. همچنین، مدل‏ها با استفاده از ریشة متوسط مربع خطا (RMSE)، میانگین خطای مطلق (MAE)، معیار اریب خطا (MBE)، و ضریب تبیین (R²) مقایسة آماری شده‏اند. نتایج به‏دست‏آمده از ارزیابی دقت نشان می‏دهد که روش Ordinary Kriging با مدل تابع Circular با 0.05- MBE=، 53.37MAE=، 77.31RMSE=، و 0.70 R² = نسبت به سایر مدل‏ها از اعتبار بیشتری برخوردار است و مناسب‏‏ترین روشِ درون‏یابیِ پراکنش مقادیر بارش در استان کردستان ‏است. با توجه به ماهیت مقایسه‌ای این تحقیق، نتایج آن برای شناسایی روش‏های بهینة درون‏یابی پراکنش بارش در مناطق کوهستانی از اهمیت بسیاری زیادی برخوردار ‏است.