مطالعة شرایط محیطی دریاچه‌های پلویال ایران با استفاده از شواهد رسوبی (مطالعة موردی: کلوت‌های بیابان لوت(

Abstract

کلوت‌های ایران نمونه‌ای منحصر به‌فرد از نظر عظمت و وسعت و یکی از ناهمواری‌های ویژة مناطق بیابانی است. این کلوت‌ها هر چند در حال حاضر تحت تأثیر فرسایش بادی انتخابی است، فرایند فرسایش آبی و بادی هم‌زمان در شکل‌گیری آن‌ها دخالت دارد. در این پژوهش، پس از نمونه‌برداری از کلوتی به ارتفاع 33 متر در پانزده لایه، نمونه‌های مورد نظر به آزمایشگاه منتقل شد و مورد آزمایش گرانولومتری قرارگرفت. نتایج به‌دست آمده در مرحلة آزمایشگاهی، با نرم‌افزار GradiStat تحلیل، و جدول‌ها و نمودارهای مربوط استخراج شد. نتایج نشان داد که رسوبات در حد سیلت و رس با طبقه‌بندی افقی و نشانگر رسوبگذاری مواد دانه‌ریز معلق در آب در محیطی آرام است. همچنین، در سطح رسوب‌ها، ترک‌های گلی به همراه رسوبات تبخیری به‌صورت لایه‌هایی از گچ و نمک در بین لایه‌های تشکیل‌دهندة کلوت رویت شد که بیانگر تبخیر شدید دریاچه است. نتایج مورفوسکوپی نیز مؤید این مطلب است که اکثر لایه‌های مورد بررسی، دارای بافت گلی، جورشدگی خیلی بد، و کج‌شدگی مثبت است که نشان می‌دهد در هنگام رسوبگذاری کلوت، فعالیت‌های جریانی در منطقه، ناچیز و محیط کم‌انرژی بوده است.