ماهیت فقهی و حقوقی طلاق واجب با بررسی موردی طلاق خلع

Abstract

طلاق امری است که برای ازاله قید نکاح در اسلام مشروع دانسته شده است. در اسلام ظاهراً با توجه به روایتی از رسول خدا حق طلاق را به دست مرد داده‌اند و استنباط برخی از فقها این است که مرد هر زمانی و تحت هر شرایطی می‌تواند اقدام به طلاق دادن همسر خود بنماید و زن به‌صورت کلی از این حق محروم است. در واقع این مطلب باعث شده است که دشمنان اسلام برای خود حربه‌ای درست کرده و به اسلام حمله کنند و همچنین سؤالاتی برای عوام مردم مسلمان پیش بیاورد. اسلام که دینی است بر پایه عدالت و مساوات قطعاً در هیچ موضوعی بین زن و مرد تفاوتی قائل نیست، برای رد این شبهه جوابهایی داده اند، لکن این جواب‌ها که از جمله آن‌ها احساسی و زودرنج بودن زن است برای ذهن جستوجو گر در جامعه‌ی کنونی قانع کننده نیست. به همین علت بحث از طلاق واجب و اینکه فقه در مواردی با اینکه طلاق را یک ایقاع می‌داند و مرد را مسئول انجام آن می‌داند ولی وی را ملزم و مجبور به طلاق می‌کند آن هم نه در حالتی که ادامه‌ی زندگی برای زن بسیار سخت و مشقت‌بار است بلکه همچون مرد که با دادن مهریه همسر خود را طلاق می‌دهد، زن نیز با بذل مهریه یا نفقه‌ی خود، مرد را مجبور به طلاق می‌کند یا به‌عبارت دیگر طلاق دادن زن بر مرد واجب می‌گردد.در واقع همان‌طور که هر موردی در عالم خارج حکمی از احکام فقهی روی آن می‌رود (مباح، حرام، مستحب، مکروه، حلال) طلاق نیز به‌همین صورت است یعنی احکام خمسه تکلیفیه بر روی آن می‌رود.