تاثیر فرسودگی تسریع شده و شوری بر جوانه‌زنی بذور علف‌های‌هرز پنیرک (Malva neglecta)، سوروف (Echinochloa crus-galli) و قیاق (Sorghum halepense) در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

<strong>علف‌های هرز</strong><strong>پنیرک، سوروف و قیاق از</strong><strong>گونه­های</strong><strong>علف</strong><strong>­</strong><strong>هرز</strong><strong>مسئله ساز</strong><strong>و</strong><strong>سمج</strong><strong>در</strong><strong>مزارع گندم،</strong><strong>نیشکر، برنج، ذرت،</strong><strong>صیفی جات</strong><strong>و</strong><strong>باغات شمال</strong><strong>خوزستان</strong><strong>هستند</strong><strong>.</strong><strong> به منظور تعیین اثرات تنش شوری و تنش رطوبتی در شرایط فرسودگی و بدون فرسودگی بر قابلیت جوانه‌زنی بذر و سبز شدن این علف­های­هرز، آزمایشی در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1392 به</strong><strong>صورت</strong><strong>فاکتوریل</strong><strong>در</strong><strong>قالب</strong><strong>طرح</strong><strong>کاملاً</strong><strong>تصادفی در چهار تکرار</strong><strong> انجام گرفت. در شرایط آزمایشگاهی عامل اول شامل بذور علف­های­هرز پنیرک، سوروف و قیاق، عامل دوم تیمارهای فرسودگی شامل: شاهد (بدون فرسودگی) و روزهای فرسودگی (</strong><strong>سه</strong><strong>، پنج و هفت روز)</strong><strong> و عامل سوم تیمارهای شوری (چهار، هشت و 12 دسی زیمنس بر متر و شاهد شوری 7</strong><strong>/0</strong><strong>دسی زیمنس بر متر) بودند.</strong><strong> نتایج</strong><strong>حاصل</strong><strong>از</strong><strong>تجزیه</strong><strong>واریانس</strong><strong>داده</strong><strong>­</strong><strong>های</strong><strong>آزمایش</strong><strong>نشان</strong><strong>داد</strong><strong>که بین</strong><strong>تیمارهای</strong><strong>مورد</strong><strong>مطالعه</strong><strong>از</strong><strong>نظر</strong><strong>کلیه</strong><strong>صفات</strong><strong>ارزیابی</strong><strong>شده</strong><strong>(درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، شاخص یکنواختی جوانه­زنی، وزن خشک گیاهچه، شاخص ویگور) </strong><strong>تفاوت</strong><strong>بسیار</strong><strong>معنی</strong><strong>­</strong><strong>داری</strong><strong>در</strong><strong>سطح</strong><strong>احتمال</strong><strong>یک</strong><strong>درصد</strong><strong>وجود</strong><strong>داشت</strong><strong>.</strong><strong>بذور علف­هرز پنیرک در صفات مربوط به جوانه­زنی موفق­تر از دو علف­هرز دیگر عمل کرده و بذور علف­هرز سوروف نیز در صفات مربوط به استقرار واکنش بهتری نسبت به فرسودگی داشته است. بذور علف­هرز قیاق نسبت به دو علف­هرز دیگر بیش‌ترین حساسیت را نسبت به تیمار آزمون پیری تسریع شده نشان داد. بنابراین فرسودگی و تنش شوری، باعث کاهش کلیه صفات مورد بررسی در علف­های هرز مذکور شدند. به طور کلی می­توان نتیجه‏گیری کرد که فرسودگی بذور تحت شرایط تنش­های شوری باعث کاهش خصوصیات جوانه‌زنی و استقرار گیاهچه علف‌های­هرز مورد آزمایش می­شود.</strong>