درآمدى بر فرهنگ سیاسى در ایران

Abstract

واژه فرهنگ سیاسى، که در ابتدا هردر آن را ابداع کرد، (1) جنبه‏هاى خاصى از فرهنگ عمومى جامعه را، که به زندگى سیاسى نظر دارد، بیان مى‏کند و به مسائلى مانند چگونه حکومت کردن معطوف است. (2) در تعریف بال «فرهنگ سیاسى، ترکیبى از امتیازها، اعتقادات، شور و احساس و ارزشهاى جامعه است که با نظام سیاسى و مسائل سیاسى ارتباط دارد.» (3) نزد پاى و وربا «فرهنگ سیاسى از نظام اعتقادى تجربى، نمادهاى معنادار و ارزشهایى که نمایانگر کیفیت انجام فعالیتهاى سیاسى‏اند، تشکیل مى‏یابد». (4) آلموند و وربا کارامدترین تعریف را از فرهنگ سیاسى در کتاب فرهنگ مدنى چنین ارائه کرده‏اند: «الگوهاى جهتگیرى، (Orientation) سبت‏به موضوعات سیاسى، (Political Objects) ،نظیر احزاب، دادگاهها، قانون اساسى و تاریخ دولت. جهتگیرى به معنى داشتن استعداد و آمادگى، (Predisposition) براى اقدام سیاسى است که عواملى نظیر سنت، خاطرات تاریخى، انگیزه‏ها، هنجارها، احساسات، عواطف و نمادها این اقدامات را تعیین مى‏کنند. جهتگیریها را مى‏توان به انواع مختلفى تقسیم کرد: جهتگیریهاى شناختى، (Cognitive Orientations) که عبارت است از معرفت و آگاهى به موضوعات سیاسى، جهتگیریهاى عاطفى، ( Affective Orientations) ،یعنى عواطف و احساسات درباره موضوعات سیاسى، و جهتگیریهاى ارزشى، (Evaluative Orientations) به معنى قضاوت درباره موضوعات سیاسى.»