چالش‌های فرانوگرایانۀ اصول حقوق کیفری مدرن

Abstract

آنچه از حقوق کیفری معاصر چه در قلمرو قانونگذاری، چه در قلمرو اجرای قوانین و چه در قلمرو دکترین حقوقی مشاهده می­شود، بیانگر تحوّلاتی است که در حوزة اصول و هنجارهای اساسی حقوق کیفری در روزگار کنونی نسبت به دوره­های ابتدایی شکل­گیری حقوق کیفری مدرن یا لیبرال بوجود آمده است. این تحوّلات به­خصوص در کشورهایی صورت گرفته است که خود منادی اصلی اصول و هنجارهای حقوق کیفری مدرن بوده­اند. از این رو، این پرسش در ذهن اهل نظر شکل خواهد گرفت که چه عواملی باعث شده است که طرفداران اصلی تئوری حقوق کیفری مدرن از ارزش­های قبلی تا حدودی فاصله گرفته و به فکر تأسیس ارزش­ها و هنجارهای تازه­ای بیفتند. یک تحلیل فلسفی و جامعه­شناختی بر اساس روش ساختار­شکنی <em>دریدا</em> نشان خواهد داد که آموزه­های پست مدرن که تحت تأثیر اقتضائات خاص کنونی بوجود آمده­اند، بر تحوّلات اندیشه­های کیفری تأثیر گذاشته و زمینة ایجاد و شکل­گیری حقوق کیفری پست مدرن را حتّی در کشورهای اسلامی فراهم کرده­اند. مهم‏ترین جلوة این تحوّل را می­توان در عقب­نشینی محسوس کشورهای غربی از برخی اصول بنیادین حقوق کیفری مدرن مشاهده کرد. در این مقاله سعی کرده­ایم با تمرکز بر این جلوة مهم، چالش­های فرانوگرایانة اصول حقوق کیفری مدرن را به تصویر بکشیم.