نگاهی ردهشناختی به پیبستهای ضمیری در زبان تاتی
(ندگان)پدیدآور
راسخ مهند, محمدنوع مدرک
Textمقاله علمی
زبان مدرک
فارسیچکیده
در این مقاله توزیع و نقشهای مختلف پیبستهای ضمیری در زبان تاتی، از ایرانی نو شمال غربی، بررسی شده است. ابتدا به صورت گذرا به سیر تاریخی این پیبستها در فارسی باستان و فارسی میانه اشاره و نقش آنها در تاتی جنوبی بررسی شده است. جایگاه پیبستهای ضمیری در فارسی باستان و میانه تا حدودی ثابت بوده است و آنها در جایگاه واکرناگل ظاهر میشدهاند. واکرناگل (1892) دریافت که واژهبستها در اغلب زبانهای هندواروپایی در جایگاه دوم، یعنی پس از اولین واژه، در جمله ظاهر میشوند. این پیبستها در تاتی جنوبی در نقش نشانه فاعل متعدی در زمان گذشته، نشانه مفعول مستقیم و نشانه نقش اضافی به کار میروند. ضمایر پیبستی در تاتی جنوبی در نقش نشانه فاعل متعدی در زمان گذشته در جایگاه واکرناگل ظاهر میشوند و از این حیث با فارسی میانه مشترکند. این پیبستها در نقش نشانه مفعول در تاتی جنوبی از جایگاه واکرناگل خارج شدهاند، ولی هنوز کاملاً به جایگاه پس از فعل نرفتهاند و در جایگاه سازه قبل از فعل قرار میگیرند. از این حیث نسبت به فارسی میانه، این پیبستها به سمت انتهای جمله حرکت کردهاند؛ هرچند هنوز به جایگاه انتهایی نرفتهاند. مقایسه فارسی میانه، تاتی جنوبی و فارسی جدید نشان میدهد پدیده کشش به سمت راست در زبانهای ایرانی نیز وجود دارد.
کلید واژگان
واژههای کلیدی : پیبستهای ضمیریجایگاه واکرناگل
کشش به سمت راست
زبانهای ایرانی
تاتی
شماره نشریه
1تاریخ نشر
2009-11-221388-09-01
ناشر
دانشگاه اصفهانUniversity of Isfahan
سازمان پدید آورنده
دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه بوعلیسینای همدانشاپا
2008-62612322-3413




