تحلیل سرمایه‌های اجتماعی مؤثر بر مشارکت در طرح‌های اصلاح و احیای مراتع (استان کردستان، شهرستان قروه)

Abstract

امروزه مشارکت بدون پشتوانه سرمایه اجتماعی با شکست مواجه می‌شود. از این رو ضعف سرمایه اجتماعی در جامعه روستایی سبب عدم مشارکت آن‌ها در فعالیت‌های اجتماعی می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی سرمایه اجتماعی و نقش مؤلفه‌های آن در میزان تمایل به مشارکت در طرح‌های اصلاح و احیای مراتع در شهرستان قروه است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، علی- همبستگی است. جامعه آماری 600 نفر از کشاورزان و دامداران مراتع شهرستان قروه بودند که با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه در این تحقیق 234 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود. برای حصول اطمینان از اعتبار پرسشنامه از نظر متخصصان و برای محاسبه پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن بالاتر از 7/0 به دست آمد. برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت و شاخص‌های احساس تعلق، مشارکت اجتماعی، امنیت و سرمایه اجتماعی کل از ضریب همبستگی پیرسون (با توجه به نرمال بودن توزییع آن‌ها) و برای بررسی رابطه بین تمایل به مشارکت سازمان‌یافته با اعتماد بین افراد، اعتماد نهادی و انسجام اجتماعی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شاخص‌های سرمایه اجتماعی قادر به تبیین 62 درصد از واریانس کل تمایل بهره‌برداران به مشارکت در طرح‌های اصلاح و احیای مراتع بودند. همچنین، نتایج به‌دست آمده از اثرات کل تحلیل مسیر نشان می‌دهد که متغیرهای مشارکت اجتماعی، اعتماد نهادی، اعتماد بین فردی، احساس تعلق و انسجام اجتماعی؛ به‌ترتیب بیشترین تأثیر را بر میزان مشارکت دامداران و کشاورزان دارند.