تعیین حد بهینه فعالیت دامداری در مراتع منطقه الموت با استفاده از مدل برنامه ریزی پویای غیرخطی زیست- اقتصادی

Abstract

طی سال‌های اخیر، افزایش تعداد دام و دامدار در سطح مراتع کشور به منظور کسب سود اقتصادی بیشتر تخریب این منابع طبیعی را به همراه داشته است. مراتع منطقه الموت نیز در شمال شرق استان قزوین از این امر مستثنی نبوده و طی سال‌های اخیر به علت توسعه فعالیت دامداری، تا حد زیادی دچار تخریب شده‌اند. به همین منظور، هدف اصلی تحقیق حاضر تعیین حد بهینه فعالیت دامداری در مراتع منطقه الموت با استفاده از یک مدل برنامه‌‌‌ریزی پویای غیر‌خطی زیست- اقتصادی است. داده‌های سری زمانی مورد استفاده مربوط به سال‌های 1393- 1385 می‌باشند که با مراجعه به ادارات ذیربط در استان قزوین (اداره کل منابع طبیعی و سازمان جهاد کشاورزی) جمع‌آوری شدند. حل مدل برنامه‌ریزی ارائه شده نیز در محیط نرم‌افزاری GAMS 24/1 صورت گرفت. نتایج نشان داد که نگه‌داری و پرورش دام سبک (گوسفند و بز) و سنگین (گاو و گوساله) در مراتع منطقه الموت طی سال‌های موردنظر به صورت غیربهینه، با روندی صعودی و بدون توجه به تخریب این منابع صورت گرفته است. نتایج مازاد وجود دام سبک (گوسفند و بز) و سنگین (گاو و گوساله) را نسبت به حد بهینه به تعداد متوسط 2067 و 472 رأس برای مراتع الموت شرقی و به تعداد متوسط 2268 و 610 رأس برای مراتع الموت غربی نشان می‌دهد.