تنوع ساختاری توده‌های آمیخته راش شرقی در فاز زادآوری و تخریب در جنگل‌های دارابکلا، مازندران

Abstract

ساختار جنگل یکی از مهم­ترین اجزای کلیدی در تشریح اکوسیستم­های جنگلی و تنوع زیستی آن به­شمار می­رود. به­منظور مدیریت صحیح اکوسیستم­های جنگلی، به شاخص­هایی نیاز است که بتوان بیشترین اطلاعات را در رابطه با وضعیت فعلی ساختار جنگل و پایش تغییرات آن با صرف کمترین هزینه و زمان به­دست آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع ساختاری توده‏های راش با استفاده از مجموعه­ای از شاخص­های کمی­سازی مبتنی بر نزدیک­ترین همسایه شامل شاخص­های زاویه یکنواخت، آمیختگی، فاصله تا همسایگی، تمایز قطری و ارتفاعی، در فاز زادآوری و تخریب در جنگل­های دارابکلا مازندران انجام شد. شش قطعه نمونه یک هکتاری به این منظور در فازهای زادآوری و تخریب (سه قطعه نمونه در هر فاز) انتخاب و در هر قطعه نمونه، تعداد نه زیرنمونه (هر یک به مساحت 900 مترمربع) به فاصله­ 30 متر پیاده شد. قطر برابر سینه، ارتفاع درخت، فاصله بین درختان و زاویه­ بین آنها برای نزدیک­ترین درخت راش به مرکز قطعه نمونه به عنوان درخت شاهد و سه درخت همسایه در نزدیک­ترین فاصله نسبت به درخت شاهد اندازه­گیری شد. میانگین شاخص‌های زاویه یکنواخت، آمیختگی گونه‌ای، تمایز قطری، تمایز ارتفاعی و شاخص فاصله­ نزدیکترین همسایه در فاز زادآوری به­ترتیب 54/0، 50/0، 38/0، 54/0 و 13/4 و در فاز تخریب به­ترتیب 51/0، 33/0، 43/0، 35/0 و 44/5 بدست آمد. بنابراین، با استفاده از اطلاعات حاصل از کمی­سازی ساختاری توده­های دست­نخورده می­توان سیر تکاملی آنها و همچنین نتایج حاصل از فعالیت­های مدیریت جنگل را مورد ارزیابی قرار داد.