تحلیل نهادی مدیریت خشکسالی در حوزه آبریز رودخانه قره چای شهرستان ساوه: کاربردی از تحلیل شبکه اجتماعی

Abstract

پدیدۀ خشکسالی طی دهۀ گذشته در ایران همواره رو به افزایش بوده است. این در حالی است که مدیریت خشکسالی به عنوان رویکردی کاربردی می‌تواند به تخفیف اثرات این پدیده کمک کند. در امر مدیریت خشکسالی، نهادها و کارآفرینی نهادی می‌توانند نقشی اساسی در مناطق دچار خشکسالی ایفا نموده و به عنوان راه حلی مناسب جهت افزایش تاب آوری نسبت به خشکسالی باشند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل نهادی مدیریت خشکسالی و با رویکرد تحلیل شبکۀ اجتماعی انجام گرفته است. جامعۀ آماری این پژوهش را کشاورزان خرده مالک شهرستان ساوه تشکیل می‌دهند. روش آماری غالب در پژوهش حاضر جامعه‌ سنجی و استخراج شاخص‏های کل شبکه از طریق تکنیک تحلیل شبکه می‌باشد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از رتبه‌بندی نهادی مشخص شد که بیشترین جریان اطلاعاتی در شبکۀ دو وجهی اطلاعات آموزشی با جهاد کشاورزی و دامپزشکی است. در مورد جریان اطلاعات حمایت مالی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری از نظر مرکزیت درجه در صدر قرار دارند. از نظر جریان اطلاعات تخصصی دامپزشکی نیز بیشترین نقش مرتبط با جریان‌دهی به اطلاعات فنی و تخصصی در راستای سازگاری با تغییر اقلیم می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ابعاد مختلف شبکۀ اجتماعی بر روی بسیج منابع اثر می‌گذارد و از سوی دیگر، کارآفرینی نهادی می‌تواند آسیب ناشی از تغییر اقلیم را کاهش دهد. در پایان پیشنهادهایی بر پایۀ یافته‌های پژوهش ارائه شده است.