ارزیابی عملکرد اکوتیپ‌های گونۀ Elymus hispidus var. hispidus در مناطق رویشی استان کردستان

Abstract

کاشت اکوتیپ­های گونۀ مرتعی <em>Elymus hispidus var. hispidus</em> در ایستگاه پژوهشی بهارستان سنندج به منظور بررسی قدرت استقرار و سازگاری انجام شد. این بررسی از سال 1389 شروع و تا سال 1394 ادامه یافت. برای هر اکوتیپ به مقدار کافی بذر از پایه های مختلف سراسر استان جمع آوری و در پائیز سال 1389 در فاز تکثیر بذر برای هر اکوتیپ کشت شدند. در پائیز سال‌های 90 و 91 اکوتیپ­های هر گونه در قالب طرح­های آماری بلوک­های کامل تصادفی در عرصه­های مرتعی به­صورت دیم کشت شدند. ابعاد کرت­های آزمایشی 2*4 مترمربع که به­صورت 4 خط 4 متری با فاصلۀ 50 سانتی­متر اجرا گردید و برای حذف اثرات حاشیه­ای فاصلۀ بین کرت­ها 5/0 متر و فاصلۀ بین بلوک­ها 2 متر در نظر گرفته شد. متغیرهای اندازه­گیری شده برای انتخاب و ارزیابی اکوتیپ ها شامل: 1) درصد سبز شدن بذرها در عرصه 2) گلدهی 3) تشکیل بذر 4) ارتفاع گیاه 5) تولید 6) سطح پوشش تاجی و 7) توان رویش مجدد که نتایج نشان داد بین متغیرهای اندازه­گیری شده و اکوتیپ­ها در سطح احتمال (P< 0.05) اختلاف معنی­دار وجود دارد. آزمون دانکن برای پارامترهای مورد اندازه­گیری اکوتیپ­های مختلف نشان داد که اکوتیپ دولاب، دارای بهترین عملکرد است. به نظر می­رسد که فاکتورهای ارتفاع از سطح دریا، عمق خاک و جهت جغرافیایی بیشترین تأثیر را بر عملکرد اکوتیپ­های مختلف داشته­اند.