تاثیر تبدیل مراتع به اراضی زراعی و باغی بر کربن آلی کل و ماده آلی ذره‌ای میکرو و ماکروخاکدانه (مطالعه موردی: صلوات آباد سنندج)

Abstract

این پژوهش به‌منظور تعیین اثر تغییر کاربری جوامع مرتعی به کاربری زراعی و باغی بر مهم­ترین شاخص­های کیفی خاک از قبیل کربن آلی کل خاک و ماده آلی ذره­ای در میکرو و ماکرو خاکدانه در حوزه صلوات آباد سنندج انجام شد. خردادماه 1393 هم‌زمان با رشد غالب گیاهان با پیمایش صحرایی، یک مرتع، دو نخودزار، دو گندم­زار و دو باغ به­عنوان محدوده مطالعاتی انتخاب شدند. برای این منظور، نمونه­برداری از خاک به شکل تصادفی- سیستماتیک صورت گرفت و درمجموع 42 نمونه خاک جمع­آوری شد. سپس با استفاده از الک‌های 2 و 25/0 میلی‌متری ماکرو و میکرو خاکدانه‌ها تفکیک شدند. دو فاکتور مهم و کیفی خاک شامل ماده آلی ذره‌ای و کربن آلی کل موجود در ماکرو و میکرو خاکدانه‌ها به تفکیک اندازه­گیری شد. نتایج نشان داد که تبدیل مرتع به کاربری­های نخودزار، گندم­زار و باغ باعث کاهش معنی­دار ماده آلی ذره­ای و کربن آلی کل میکروخاکدانه می‌گردد درحالی‌که در ماکروخاکدانه­ها، تبدیل مرتع به نخودزار و گندم‌زار باعث کاهش دو فاکتور مورد اندازه‌گیری گردید و تبدیل مرتع به باغ اثر معنی‌داری بر دو فاکتور خاک نداشت. چنانچه بخواهد تغییر کاربری از مرتع به اراضی کشاورزی صورت گیرد، باغ پیشنهاد می‌گردد.