تحلیل فرایندهای درون‌رگباری تحویل رسوب‏ معلق تعدادی از زیرحوضه‏های دریاچة زریوار به کمک الگوی حلقه‌های رسوبی

Abstract

رفتار رسوب معلق در طول رگبارها نه‌تنها تابعی از شرایط انرژی از قبیل ذخیرة رسوبات در دبی‏های کم و حمل آن در دبی‏های زیاد است، بلکه با تغییرات تولید رسوب و کاهش آن نیز مرتبط است. تغییرات موجودیت رسوب باعث ایجاد اثری به نام الگوی حلقة رسوبی می‏شود. تحلیل الگوهای حلقه‏های رسوبی اهمیت فراوانی در مطالعات رسوب حوضه‏های آبخیز دارد؛ حال‏ آنکه به تحلیل آن‏ها کمتر توجه شده است. بنابراین، در این مطالعه، بر اساس داده‏های دبی و غلظت رسوب معلق 8 واقعة بارندگی اتفاق‌افتاده از فروردین 1390 تا اردیبهشت 1391، تغییرات درون‌رگباری غلظت رسوب معلق 6 زیرحوضة دریاچة زریوار در قالب الگوهای حلقه‏های رسوبی به‏دست آمد. بر اساس تحلیل نتایج، حلقه‏های رسوبی به‏دست‌آمده دارای 16 الگوی ساعت‏گرد، 13 الگوی بی‏نظم، 11 الگوی پیچیده، و 6 الگوی پادساعت‏گرد بود. زیرحوضه‏های کوچک آبخیز دریاچة زریوار پاسخ‏های سریعی به تغییرات شدت رگبارها نشان داد و اکثر آب‏نمودهای ثبت‌شده از رگبارهای مختلف دارای چند دبی اوج و، به تبع آن، تغییرات فراوان غلظت رسوب معلق بود‌‌ـ که خود باعث ایجاد الگوهای متفاوت حلقة رسوبی شد. تنوع الگوهای حلقه‏های رسوبی نه‏‏تنها بیانگر پیچیدگی حمل رسوب در درون وقایع رگباری بود، بلکه از رگباری به رگبار دیگر نیز تغییر کرد. برقراری رابطة معنی‏دار آماری (01_/0>p) بین آورد کل رسوب و دبی اوج وقایع رگباری هر نقطة نمونه‏برداری بیانگر این واقعیت بود که، به‌‏رغم تفاوت‏های تغییرات درون‌رگباری غلظت رسوب معلق، می‏توان اثر کلی همة وقایع را در هر نقطة نمونه‏برداری با یک معادلة سادة رگرسیونی توصیف کرد. <br />