پیش‌بینی بارش بهاره استان خراسان رضوی بر پایه الگوهای سینوپتیکی پیوند از دور با بهره‌گیری از سامانه استنباط فازی- عصبی تطبیقی((ANFIS

Abstract

هدف از این بررسی ارزیابی ارتباط الگوهای سینوپتیکی بزرگ مقیاس اقلیمی با بارش در استان خراسان رضوی می‌باشد. در این بررسی با بهره‌گیری از سامانه استنباط فازی- عصبی تطبیقی برآورد بارش در بازه زمانی فروردین تا خرداد (آوریل تا ژوئن) در استان خراسان رضوی ارائه شده است. داده‌های بارش بهاره شامل آمار و داده‌های بارش 38 ایستگاه همدیدی، اقلیم شناسی و باران سنجی می‌باشد که در فاصله سال‌های 2007-1970 میلادی از سازمان هواشناسی کشور و وزارت نیرو دریافت شده است. در این بررسی، در آغاز ارتباط بین تغییرات الگوهای سینوپتیکی شامل فشار سطح دریا، اختلاف فشارسطح دریا، دمای سطح دریا، اختلاف دما بین سطح دریا و سطح 1000 میلی باری، دمای سطح 700 میلی بار، ضخامت بین سطوح 500 و 1000 میلی بار، رطوبت نسبی سطح 300 میلی بار و آب قابل بارش با بارش میانگین منطقه‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. در گزینش این مناطق که مجموعه‌ای از نقاط در خلیج فارس و دریای عمان، دریای سیاه، دریای خزر، دریای مدیترانه، دریای شمال، دریای آدریاتیک، دریای سرخ، خلیج عدن، اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و سیبری را شامل می شوند، تاثیر پذیری بارندگی منطقه شمال شرق ایران از الگوهای سینوپتیکی در مناطق یاد شده مورد توجه قرار گرفته است. سپس، مدل سامانه استنباط فازی عصبی تطبیقی در دوره 1997-1970 آموزش داده شده است و در پایان، برآورد بارش در دوره فروردین تا خرداد (آوریل تا ژوئن) 2007-1998 انجام شده است. مدل مورد بهره‌گیری در این بررسی شامل یک لایه ورودی، یک لایه پنهان و یک لایه خروجی می‌باشد. سامانه استنباط فازی مورد بهره‌گیری در این بررسی، مدل سوگینو می‌باشد. شمار نرون های لایه ورودی، پنهان و خروجی به ترتیب (1-28-13) می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد سامانه استنباط فازی- عصبی تطبیقی در 90 درصد سال‌ها می‌تواند بارش را با دقت قابل قبولی با سطح اطمینان 10 درصد برآورد کند.