تبیین عوامل مؤثر بر طراحی بدنه خیابانی مبتنی بر دلالت های زیبایی شناسانه مطالعه موردی: خیابان بهار، منطقه 7 شهرداری تهران

Abstract

نما و نمای خیابانی به­عنوان یکی از ملموس­ترین سطوحی که ناظر در شهر با آنها برخورد می­کند، واجد جایگاه و اهمیت ویژه­ای­ در طراحی شهری است. بررسی تحولات دهه­­های اخیر در تکنیک­ها و سبک­های طراحی نما نشان می­دهد، معماری تک بنا فارغ از زمینه­ی خیابان می­تواند منجر به ایجاد ناهماهنگی، نازیبایی، ادراک نامناسب و بافت­زادیی در جداره­ی نمای خیابانی شود. بدین­ترتیب نمای خیابانی لازم است تا واجد ابعاد مهم طراحی شهری مشتمل بر ابعاد زیبایی­شناختی، عملکردی، ادراکی و زیست­محیطی باشد. این نوشتار به­صورت خاص بر بعد زیبایی­شناسی تأکید دارد. بنابراین هدف این پژوهش، شناسایی معیارهای تأثیرگذار بر طراحی نمای خیابانی زیبا، از دید استفاده­کنندگان است. این پژوهش یک تحقیق تحلیلی و کاربردی بوده و مبتنی بر روش­های کیفی و کمی است. نمونه موردی این پژوهش بررسی بخشی از نمای خیابانی محور بهار بوده که مهم­ترین محور ساختاری شهر تهران است. بنابراین به­منظور شناسایی معیارهای زیبایی­شناسانه تأثیر گذار بر ادراک استفاده­کنندگان، پس از تدوین چارچوب مفهومی پژوهش، بر مبنای تکنیک پرسش­گری، پرسش­نامه­ای تنظیم شده و در فضا توزیع و تکمیل شده است. حجم نمونه به­منظور دست­یابی به ­ضریب اطمینان 95 درصدی، معادل 180 پرسش­نامه بوده است. نتایج تحلیل داده­ها نشان داد که معیارهایی عینی چون: خطوط­نما، تناسب، تعادل و معیارهای ذهنی چون تاریخی­گری، فرهنگی­بودن، بامعنابودن و... بر ادراک زیبایی­شناسانه تأثیر دارند.