ارزیابی تأثیر اجتماعی و برنامه های توسعه شهری (ارائه چارچوب روش شناختی ارزیابی تأثیراجتماعی، مورد: ساماندهی قطعات شهدای بهشت زهرا)

Abstract

ارزیابی اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی سه شرط لازم برای تحقق اهداف توسعه پایدار بشمار می­روند که در این میان ارزیابی تأثیر اجتماعی دارای سابقه 40 ساله در جهان می­باشد. ضرورت کاربست این رویکرد در فرایند پروژه­های توسعه شهری از سال 1386 به دنبال مصوبات شورای اسلامی در دستور کار شهرداری تهران قرار گرفت و اقدامات نسبتاً وسیعی در این راستا انجام شد که تربیت و صدور مجوز برای حدود 500 نفر کارشناس برای ارزیابی اجتماعی پروژه­های عمرانی شهر تهران بخشی از این اقدامات می­باشد. نگاه اجمالی حکایت از حضور اندک یا بی­اطلاعی جامعه جغرافیایی ایران از این ظرفیت­ کاری و علمی ایجاد شده می­باشد، این در شرایطی است که ماهیت پروژه­های شهری بعد فضایی داشته و اصولا این ارزیابی­ها بدون تحلیل­های فضایی چندان اثر بخش نخواهند بود. جغرافیدانان (به ویژه جغرافیای انسانی- گرایش برنامه­ریزی شهری) با شناخت از سطوح تحلیل مسائل شهری و شناخت ساختاری از پدیده شهر و شهر نشینی و فرآیند توسعه شهری، بیشترین نقش آفرینی را در این عرصه می­تواند ایفا کند. هدف این مقاله ارائه چهارچوب روش­شناختی ارزیابی تأثیراجتماعی برای زمینه­سازی آشنایی دانش آموختگان جغرافیاجهت ورود به این عرصه می­باشد، برای این منظورارزیابی تأثیر اجتماعی ساماندهی گورستان­های محدوده منطقه شهری تهران و به ویژه قطعات شهدای بهشت زهرا (س) انتخاب شده که نتایج آن برای سایر مطالعات می­تواند مورد استفاده قرار گیرد.