جایگاه دیپلماسی فرهنگی در سیاست‌خارجی هند "منابع و چشم انداز آینده"

Abstract

دیپلماسی فرهنگی، به ‌عنوان ابزاری کار آمد و قابل انعطاف در سیاست‌ خارجی که نمونه‌ ی بارز و اَعلای اِعمال قدرت نرم است، شکل نوینی از دیپلماسی قرن است که ضمن بهره‌ گیری از تمامی اَشکال دیپلماسی، درصدد برقراری، توسعه و پیگیری روابط با سایر دولت ـ ملت‌ها از طریق فرهنگ، هنر و آموزش در راستای پیگیری منافع ملی و اهداف سیاست‌ خارجی است. در این بین هندوستان به عنوان قدرت نو ظهور اقتصادی در فضای پس از جنگ سرد و طی سالیان اخیر، در راستای پیگیری منافع ملی و بیشنیه ‌سازی قدرتِ رو به تزاید خود، درصدد برآمده تا از ظرفیت بالای دیپلماسی فرهنگی بهره ‌گیری حداکثری را به عمل آورد. حال با توجه به موارد فوق ‌الذکر، پرسشی که نگارندگان پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با به کارگری مؤلفه ‌های دیپلماسی فرهنگی درصدد پاسخ به چرایی آن بر آمده‌اند این است که دیپلماسی فرهنگی چه جایگاهی در سیاست ‌خارجی دهلی‌ نو در فضای پساجنگ سرد داشته است؟ طبق نتایج پژوهش حاضر، دهلی ‌نو با توجه به پیشینه‌ مذهبی، تاریخی، فرهنگی و تمدنی خود، از منابع عظیم فرهنگی در مقایسه با بسیاری از کشور های دیگر برخوردار است. این امر به نوبه خود سبب شده تا مقامات دهلی‌نو پس از پایان جنگ سرد روی به سمت مؤلفه ‌هایِ ژرف دیپلماسی فرهنگی در سیاست‌ خارجی خود بیاورند.