بررسی رخساره های سنگی، محیط رسوبی و چینه شناسی توالی ها در سازند بورقان در شمال غرب خلیج فارس

Abstract

<strong> </strong> سازند بورقان با سن کرتاسه از مهمترین سنگ مخزن‌های هیدروکربوری خلیج فارس محسوب می‌شود. به منظور شناخت رخساره های سنگی، محیط و توالی های رسوبی این سازند، حدود 5/62 متر نمونه مغزه متعلق به میدان نفتی فروزان در خلیج فارس مورد مطالعه رسوب‌شناسی قرار گرفت. بطورکلی سازند بورقان در این میدان نفتی متشکل از ماسه‌سنگ‌های خیلی دانه ریز تا دانه متوسط، رس سنگ، شیل‌های آهکی و توالی های محدود کربناته می‌باشد. مطالعات ماکرو و میکروسکپی انجام شده نشان می دهد که ضخامت مورد مطالعه از سازند بورقان از 8 رخساره تشکیل شده است. این رخساره‌ها عبارتند از: (1) رخساره ماسه‌سنگ های کانالی با لایه‌بندی مورب، (2) رخساره رس سنگی پهنه گلی/خلیج، (3) رخساره ماسه سنگی دانه ریز با میان لایه های شیلی متعلق به پهنه ماسه‌ای، (4) رخساره متشکل از تناوب ماسه سنگ دانه ریز تا سیلتستون با شیل غنی از ماده آلی متعلق به تناوب پهنه ماسه‌ای و پهنه گلی، (5) رخساره رس سنگ سیلتی دارای بقایای گیاهی متعلق به پهنه گلی تحت تاثیر دریا، (6) رخساره متشکل از ماسه سنگ گلاکونیتی همراه با لایه های دولستون ماسه ای متعلق به پهنه ماسه‌ای تحت تاثیر دریا، (7) شیل های تیره رنگ غنی از ماده آلی متعلق به رخساره خلیج محدود شده / باتلاق و (8) رخساره گرینستون اوئیدی متعلق به پشته اوئیدی. برای سازند بورقان براساس وجود شواهد رسوب شناسی همچون تناوب لایه های ماسه سنگی-شیلی، تناوب‌های نازک و ضخیم سیلت و رس، لایه بندی فلاسر و عدسی شکل، ایکنوفسیل‌ها و توالی‌های به سمت بالا عمیق شونده، محیط رسوبی از نوع خلیج دهانه ای تحت تاثیر جزر و مد درنظر گرفته شد. این سازند در محدوده عمقی مورد مطالعه از 4 سکانس رسوبی تشکیل شده که هر سکانس با ماسه‌سنگهای کانالی تشکیل شده در زمان افت سطح آب دریا شروع شده و با رخساره‌های شیلی و یا رس سنگی مرحله پیشروی آب خاتمه می‌یابد. <strong> </strong>