تاثیر سوپر جاذب 200 A و کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم در یک خاک لسی

Abstract

سابقه و هدف: عنصر پتاسیم یکی از عناصر تشکیل‌دهنده‌ی خاک و گیاه است. بعضی از گیاهان قادر‌ند پتاسیم موجود در خاک را تا حدود هشت درصد وزن خشک خود جذب نمایند. درجه کم دانه‌بندی و سطح ویژه زیاد خاک (لایه دوگانه پخشیده الکتریکی) مانع پخشیدگی سریع پتاسیم به سمت ریشه می‌شود. هدف از این مطالعه تأثیر پلیمر سوپرجاذب 200 Aو کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم در یک خاک لسی بود.<br /> مواد و روش‌ها: در این پژوهش، تأثیر کود پتاسیم و پلیمر سوپرجاذب A200 بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم و جذب عناصر غذایی توسط گیاه گندم ارزیابی شد. تحلیل آماری پژوهش در قالب طرح اسپلیت بود. پلات‌های اصلی کود سولفات پتاسیم در دو سطح با مصرف پتاسیم (200 کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم معادل 83 کیلوگرم در هکتار) و عدم مصرف آن بودند و پلات‌های فرعی با چهار سطح سوپرجاذب 200 A (0 و 500 و 1000 و 2000کیلو‌گرم در هکتار) طی سال زراعی 93-92 در مزرعه شماره 1 دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان (واقع در سید میران) اجرا شدند مقدار کود مصرفی براساس نتایج آزمون خاک و نتایج گزارش شده توسط محقق دیگر به صورت پخش سطحی قبل از کشت به خاک اضافه و مخلوط شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارSAS و مقایسه میانگین‌ها با روش LSD انجام شد.<br /> یافته‌ها: بررسی‌ها نشان می‌دهد که با افزایش مصرف پتاسیم، عملکرد دانه و کاه، تعداد پنجه بارور و تعداد خوشه در متر و وزن هزار دانه، تعداد پنجه بارور، تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، تعداد سنبلچه در خوشه، طول ساقه و طول خوشه افزایش یافت. همچنین مصرف سوپرجاذب 200A به میزان 2000 کیلو‌گرم در هکتار بیشترین عملکرد را با میانگین 74/4489 کیلوگرم در هکتار داشت و بیشترین عملکرد دانه در کرت با پتاسیم میزان عملکرد بیشتری نسبت به کرت بدون پتاسیم داشت یعنی اثر متقابل مصرف پتاسیم توأم با پلیمر معنی‌دار شد. بیشترین کود پتاسیم و پلیمر سوپر‌جاذب، مؤثر در افزایش عملکرد و اجزای عملکرد گندم به دست آمد. با افزایش جذب پتاسیم، جذب ازت و کارایی مصرف آن افزایش می‌یابد و همچنین همبستگی بین برداشت پتاسیم توسط دانه و کاه با عملکرد دانه و کاه نیز بالا بوده است که مقدار همبستگی با عملکرد دانه و کاه به ترتیب 83/0 و 73/0 است.<br /> نتیجه‌گیری: افزایش رطوبت خاک موجب پخشیدگی بیشتر پتاسیم به سمت ریشه‌ها شد و همچنین با افزایش دادن فعالیت میکروبی و تجزیه مواد آلی ممکن است موجب افزایش غلظت پتاسیم و ازت خاک و افزایش عملکرد شود.