فراتحلیل کیّفی مقالات پژوهشی حوزۀ توانمندسازی زنان روستایی و شهری در ایران

Abstract

پژوهش حاضر در صدد بررسی و فراتحلیل کیّفی مطالعات حوزۀ توانمندسازی زنان روستایی و شهری بود. بر این اساس در گام نخست تمامی مقاله‌های علمی- پژوهشی با کلیدواژه‌های توانمندی و توانمندسازی در ‎‎‌‌بازۀ زمانی 1375 تا 1395 از پایگاه اطلاعاتی علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه استنادی نورمگز استخراج شد که شصت مقاله را در بر می‌گرفت. در ادامه چهل و دو مقاله‌ای که شامل واژه‎های زنان روستایی یا زنان شهری در عنوان، چکیده یا کلمات کلیدی بودند، برای استخراج داده‎ها و بررسی بیشتر گزینش شدند. طبق یافته‎های تحقیق حاضر، مطالعات این حوزه دو جهت‎گیری کلی دارند، گروهی از آن‎ها به دنبال تحلیل نظری و ارائه مدل‎های مداخله‌ای برای توانمندسازی گروه‎های مورد نظر بوده‌اند. گروهی دیگر به بررسی فرایند توانمندسازی زنان، به لحاظ تجربی با در نظر گرفتن نمونه‎های متفاوت از زنان روستایی و شهری توجه کرده‎اند. در مجموع عواملی همچون تحصیلات، اشتغال، داشتن مهارت‎های اجتماعی، اعتماد به نفس، خودارزشمندی و بهره‎مندی از آموزش‎های عمومی از عوامل مؤثر بر توانمند‌شدن زنان روستایی و شهری بوده‎است. این یافته‎ها با نتایج مورد تأکید در بسیاری از تحقیقات غیر ایرانی در حوزۀ توانمندسازی زنان نیز مطابقت دارد.