بررسی شگردهای ایجاد انسجام در اشعار قیصر امین پور با تکیه بر نظریۀ زبان‌شناسی هالیدی

Abstract

یکی از نظریه­های زبان­شناسی که در عصر حاضر در تحلیل متون ادبی به کار گرفته می­شود، نظریۀ زبان­شناسی هالیدی است. هالیدی، ارتباط معنایی، لفظی، نحوی و منطقی یک متن را انسجام می ‌ نامد و عوامل ایجادکنندۀ آن را به دو بخش دستوری و واژگانی تقسیم می­کند. انسجام دستوری عواملی چون ارجاع، جانشینی، حذف و ربط را دربرمی­گیرد و انسجام واژگانی شامل تکرار و باهم­آیی در زبان ادبی می­شود. قیصر امین­پور، از شاعران نام­آور معاصر، اشعار بسیاری را در قالب­های مختلف شعری سروده است. اشعار امین­پور به واسطۀ تسلّط شاعر بر زبان فارسی و آشنایی او با واژگان و ظرفیت­های دستوری و واژگانی ادبیات فارسی، از شگردهای انسجامی به نحو مطلوبی بهره­مند است. در این پژوهش، سعی شده است تا با استفاده از نظریۀ انسجامی هالیدی، به بررسی انسجام در دو محور دستوری و واژگانی در شعر قیصرامین­پور پرداخته و مهم­ترین تمهیدات مورداستفادۀ شاعر برای انسجام‌بخشی به اشعارش تحلیل شود.