عقد قرض، عقدی عینی یا رضایی؟ با رویکرد به آرای حضرت امام خمینی(س)

Abstract

<em>عقود و معاملات از جهات متفاوت دارای تقسیمات متعددی است. از جملة آن تقسیم</em><em>‌</em><em>بندیها تقسیم براساس «تکوین» قرارداد است. بر این اساس عقود به رضایی، تشریفاتی و عینی تقسیم می‌شوند. منتها در خصوص مصادیق عقود بر اساس این معیار اختلاف نظر وجود دارد. به عنوان مثال، برخی از عقود به عقیده گروهی از اندیشمندان رضایی و به عقیدة برخی دیگر عینی هستند. از جملة آن عقود، عقد قرض است. این اختلاف از آنجا ناشی می</em><em>‌</em><em>شود که مادة 648 قانون مدنی ایران که متضمن تعریف این عقد است به گونه</em><em>‌</em><em>ای تنظیم شده که امکان هردو برداشت را فراهم نموده و سبب شده تا برخی عقد قرض را عقدی رضایی و برخی دیگر آن را عینی تلقی نمایند.</em> <em>ما در این نوشتار بر آنیم تا با الهام از مبانی فکری حضرت امام خمینی و آرای فقهی ایشان و نیز بررسی نظریات مختلف و ادلة آنها به تشخیص نظر صواب رسیده، با ابهام</em><em>‌</em><em>زدایی از این بخش از مواد قانون مدنی به یاری محاکم شتافته و از تشتت آرا و اختلاف رویة قضایی بکاهیم.</em>