نگرش کتابداران نسبت به جایگاه آتی خود در عرصه تحولات فناورانه (موردپژوهی: کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی)

Abstract

هدف: شناسایی نگرش کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی در مورد نقش و آیندة حرفه‏ای خود و عوامل کلیدی مؤثر بر آن. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی- توصیفی از نوع کاربردی است. جامعة پژوهش کلیة کتابداران شاغل در بخش‏های مختلف کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی (80 نفر) بودند. از پرسشنامه به‌عنوان ابزار گردآوری داده‏ها در سه بخش عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از آمار توصیفی و شاخص‏های پراکندگی همبستگی و آزمون دوجمله‏ای صورت گرفت. یافته‌ها: از 80 نفر کتابدار شاغل در کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی تعداد 64 نفر دانش‌آموختة رشتة کتابداری و اطلاع‌رسانی بودند. میانگین اهمیت به عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی به‌ترتیب 09/4، 17/3، و 07/4 در مقیاس 5 محاسبه شد. آزمون دوجمله‌ای با اطمینان بالا (95%) تأییدکنندة اهمیت بالای عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی است. ضریب همبستگی، ارتباط معناداری در نقش مؤثر عوامل درونی بر نگرش مثبت کتابداران نشان داد. نکتة قابل اهمیت این است که کتابداران به‌خوبی از شرایط حاکم بر این رشته و ارتباط تنگاتنگ آن با فناوری‌های نوین اطلاع داشتند و برای انطباق با آن تلاش می‌کنند. نتیجه‌گیری: برای پاسخگویی به نیازهای آتی کتابداران، بازنگری در ساختار تشکیلات اداری و آموزشی کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی در اولویت است. این اولویت زمینه را برای ترمیم تأثیر عوامل بیرونی بر نگرش حرفه‌ای کتابداران نسبت به جایگاهی که در آیندة حرفه خواهند داشت فراهم می‌کند.