بررسی امکان استخراج مکانیزه معدن سنگ آهک رشکان ارومیه بر اساس شاخص قابلیت استخراج توده سنگ

Abstract

معدن سنگ­آهک رشکان با تولید حدود سه میلیون تن، تامین کننده خوراک سنگ­آهک کارخانه سیمان ارومیه است. نزدیکی این معدن به راه­آهن ارومیه و هم­چنین جاده اصلی ارومیه-مهاباد، به همراه آثار مخرب لرزش و صدای ناشی از انفجارهای معدن بر مناطق مسکونی و محیط­زیست اطراف سبب شده است تا استفاده از ماشین­های استخراج پیوسته سطحی، یکی از گزینه­های ادامه عملیات استخراج این معدن باشد. در این تحقیق با استفاده از شاخص قابلیت استخراج و بر اساس ویژگی­های ژئومکانیکی توده سنگ­آهک معدن رشکان، امکان­ استخراج مکانیزه این معدن بررسی شده است. برای انجام این پژوهش، در 18 سینه­کار مختلف از مجموع 8 زون ژئومکانیکی معدن سنگ آهک رشکان، پارامترهای ژئومکانیکی شامل هوازدگی، مقاومت سنگ، فاصله‌داری درزه‌ها و فاصله سطوح لایه‌بندی، با برداشت­های صحرایی و آزمایشگاهی اندازه­گیری و تعیین شده­اند. براساس روش امتیازدهی شاخص قابلیت استخراج، زون­های (7)، (1 و 6)، (8)، (3 و 5) به ترتیب در طبقات قابلیت استخراج حاشیه­ای، خیلی سخت، سخت و نسبتاً سخت قرار می­گیرند. در ادامه با توجه به عدم قطعیت‌های محتمل در نتایج حاصل از سیستم‌ طبقه‏بندی، یکی از آخرین روش­های طبقه­بندی کاربردی مبتنی بر امتیازدهی پیوسته، مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می­دهد که برآورد هر دو روش امتیازدهی پیوسته و مرسوم برای سه زون 1، 6 و 8 مشابه بوده و بـرای زون­های 3، 5 و 7 روش امتیازدهی پیوسته حاکی از شرایط استخراج آسان­تری است. بر اساس نتایج این تحقیق شرایط ژئومکانیکی توده سنگ معدن آهک رشکان برای استخراج مکانیزه و استفاده از ماشین­های استخراج پیوسته سطحی مساعد بوده و پیشنهاد می­شود برای انتخاب صحیح نوع و توان ماشین استخراجی، تحلیل فنی-اقتصادی بر اساس هزینه سرمایه­گذاری و عملیاتی هریک از گزینه­های مختلف انواع ماشین­آلات نسبت به هم و شرایط فعلی معدن صورت گیرد.