برآورد مقاومت فشاری و کششی سنگ‏های کربناته با استفاده از آزمایش بار نقطه‎ای و همبستگی آن‌ها با ارزش ضربه‏ای سنگدانه (مطالعه موردی: سنگ‏های کربناته جاده کرمانشاه- ایلام)

Abstract

تعیین پارامترهای ژئوتکنیکی مورد نیاز در طراحی سازه‏های واقع در توده­سنگ یکی از مسائل عمده در زمین‏شناسی مهندسی، عمران و معدن است، مقاومت فشاری تک­محوری و مقاومت کششی از جمله این پارامترها هستند که به طور گسترده‏ای در طراحی سازه‏ها در توده سنگ استفاده می‏شوند. با توجه به این که آزمایش بار نقطه‏ای از یک سو هزینه و دشواری کمتری نسبت به آزمایش‏های مقاومت فشاری تک­محوری و کششی دارد و هم­چنین می‏تواند در محل پروژه و روی نمونه‏های با هندسه نامنظم نیز انجام شود، لذا می‏توان از آن به عنوان معیاری برای برآورد اولیه مهندسی در رابطه با مقاومت‏های کششی و فشاری سنگ‏ها استفاده نمود. در این پژوهش ارتباط میان این پارامترها با تحلیل‏های آماری بررسی شده و بهترین روابط تجربی برای آن­ها ارائه گردیده است. هم­چنین به علت گستردگی سنگ‏های کربناته در کشور و کاربرد آن­ها در پروژه‏های عمرانی مختلف، ارتباط مقاومت‏های فشاری تک­محوری، کششی و بار نقطه‏ای با ارزش ضربه‏ای سنگدانه که یکی از شاخص‏های بررسی کیفیت مصالح سنگی می‏باشد نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در رگرسیون تک متغیره بالاترین ضریب تعیین به مقدار 897/0، مربوط به رابطه بین مقاومت فشاری تک­محوری با شاخص بار نقطه‏ای در حالت خشک و کمترین ضریب تعیین به مقدار 653/0، مربوط به رابطه بین مقاومت کششی برزیلی با ارزش ضربه‏ای سنگدانه در حالت خشک است، هم­چنین استفاده از رگرسیون چند متغیره منجر به تخمین بسیار بهتری از مقاومت فشاری تک­محوری شده است.