سنگشناسی و منشأ توده گرانیتوئیدی قله‌ریگ،جنوب‌باختری نهبندان، خاور ایران

Abstract

توده‌‌ گرانیتوئیدی قله‌ریگ در جنوب باختری شهرستان نهبندان (استان خراسان جنوبی) واقع ‌شده است و از دیدگاه زمین‌شناسی ایران در بخش خاوری پهنه لوت قرار دارد. این توده‌ دارای طیف ترکیبی آلکالی فلدسپار گرانیت، سینوگرانیت، گرانیت، گرانودیوریت پورفیروئیدی و کوارتز سینیت بیوتیت‌دار با بافت غالب دانه‌ای متوسط دانه است و کانی‌های اصلی سازنده آن کوارتز، پلاژیوکلاز، میکروکلین، ارتوز، بیوتیت و موسکوویت می‌باشند. گرانیتوئید قله­ریگ از نوع S، کالک­آلکالن و از نظر درجه اشباع از آلومینیوم (ASI)پرآلومین می‌باشد. با توجه به نمودارهای مختلف تمایز محیط تکتونیکی، این توده در محیط گرانیتوئیدهای همزمان با برخورد قرار می‌گیرد. در نمودارهای تغییرات عناصر کمیاب بهنجار شده نسبت به کندریت، اغلب این سنگ‌ها غنی­شدگی از عناصر LILE و LREE، تهی‌شدگی از عناصر HREE و HFSE و آنومالی منفی از عناصر Nb, Ti, Sr و Ba نشان می‌دهند. نمودارهای پتروژنتیکی منشأ پلیت‌های فلسیکی را برای گرانیتوئید قله ریگ نشان می‌دهند و به نظر می‌رسد که این توده حاصل از ذوب رسوبات پوسته فوقانی باشد.