اثر انسو بر روی تغییرات دمای زمستان در استان تهران

Abstract

تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یکی از مهمترین مسایل زیست محیطی است که تاثیرات مستقیم اقتصادی و اجتماعی بر سلامت و رفاه بشر دارد و در سال‌های اخیر مطالعات زیادی در مورد آن انجام شده است. انسو (نوسان جنوبی- ال نینو) به عنوان یکی از بارزترین و قابل ملاحظه‌ترین علل تغییرپذیری سال به سال اقلیم در مقیاس جهانی شناخته شده است. انسو هم در منطقه اقیانوس آرام حاره‌ای و هم در عرض‌های برون حاره‌ای اثرگذار است. در این پژوهش، اثر انسو بر روی روند تغییرات دما در استان تهران در فصل زمستان در طول دوره آماری 19 ساله (2018-2000) بررسی شده است. برای محاسبه اثر انسو بر روی دما، تحلیل رخدادهای فرین و حذف اثر سایر دورپیوندها به‌ویژه تاوه‌ی قطبی و نوسان اقیانوس اطلس شمالی، ابتدا بی‌هنجاری‌های روزانه دما نسبت به میانگین بلند مدت فصلی محاسبه شده و سپس این بی‌هنجاری‌ها از پالایه بالاگذر و پایین گذر باترفورس عبور داده شده است. برای انجام این کار از داده‌های روزانه دمای هوا در ارتفاع 2 متری از سطح زمین، برای 10 ایستگاه همدید در استان تهران همراه با شاخص ماهانه انسو استفاده شده است. نتایج نشان داد که در شرایط لانینا و النینو، واریانس دما نسبت به میانگین بلند مدت به ترتیب حدود () 8 و () 15 است. همچنین اثر لانینا و النینو، هر دو برروی تغییرات دما به نسبت کم است. در شرایط لانینا این تغییرات به صورت منظم و در وضعیت النینو بصورت نامنظم است به‌طوری‌که در ماه فوریه نوسانات دمایی به حدود 8 درجه سلسیوس نیز رسیده است.<br />