بررسی و نقد معناشناسی قرآنی ایزوتسو

Abstract

معنا‌شناسی ساختگرای واژگانی یکی از شاخه‌های معناشناسی است که ایزوتسو رویکرد در‌زمانی آن را در حوزه قرآنی بر پایه نظریه معنایی لئو وایسگربر و زبان‌شناسی قومی ارائه کرده است. ایزوتسو در معنا‌شناسی قرآنی خود، زاویه جدیدی از مطالعات مفهومی و واژگانی قرآن را معرفی کرد که مباحث مطرح در آن به‌ویژه ترسیم شبکه معنایی مفاهیم، اثر مهمی در ارائه تصویری به هم پیوسته از مفاهیم و واژگان قرآنی داشته است. روشمند‌سازی مطالعات معنایی در قرآن و ارائه نگاهی در زمانی در مطالعات واژگانی می‌‌تواند از دستاوردهای مهم روش معناشناختی ایزوتسو محسوب شود، اما در کنار نقاط قوت این روش باید از نقاط ضعف آن نیز سخن گفت. روش معنا‌شناسی قومی ایزوتسو به‌دلیل مبتنی بودن بر شکل افراطی فرضیه نسبیت زبانی یا فرضیه ساپیر- ورف با نقد‌های جدی روبروست. از جمله می‌توان به رویکرد افراطی به نقش زبان در تفکر و تحلیل مباحث زبانی از جهت جهان‌بینی قومی اشاره کرد. همچنین روش معنا‌شناسی قرآنی ایزوتسو در پاره‌ای از مبانی از جمله تشکیل میدان‌های معنایی نیازمند بررسی‌های علمی بیشتری است. این مقاله به روش توصیفی در صدد بررسی روش معناشناسی ایزوتسو و نقد مبانی وی در این حوزه است که زمینه بهره‌گیری مناسب‌تر از معناشناسی را فراهم خواهد ساخت.