مبانی طراحی معماری فضاهای زیرزمینی با ملاحظات دفاع غیرعامل

Abstract

رشد گسترده تمدن در مقیاس جهانی، اثر چشم­گیری بر نحوه­ زندگی بشر خواهد داشت. درحالی­که جمعیت کره­ زمین در حال افزایش است و جهان نیز می­ بایست غذا، انرژی و منابع معدنی بیش­تری جهت حمایت از این رشد فزاینده فراهم نماید و استفاده از فضاهای زیرزمینی به اصلاح و بهبود این وضعیت کمک می­ نماید. فضاهای زیرزمینی نقش اساسی در حفاظت فیزیکی از سرمایه­ های ملی دارند لذا توجه جدی به رعایت ملاحظات دفاع غیرعامل در طراحی معماری این فضاها، علاوه ­بر رفع مشکلات عملکردی، باعث مصونیت بخشی آن­ها شده و به­ عنوان یکی از مؤلفه­ های برتری قدرت و امنیت در زمان تهدید خواهند بود. در این تحقیق ابتدا فضاهای زیرزمینی بررسی و شناخت کلی از آن ارائه شد و سپس با ارائه الگوهای کاربردی در بخش­هایی مانند: طراحی نمای بیرونی و ورودی­ها، جانمایی و سازماندهی فضاها، طراحی داخلی، نظام نورپردازی و امنیت و ایمنی در شرایط مختلف، به مبانی طراحی معماری فضاهای زیرزمینی پرداخته شده است. طراحی معماری هر فضای زیرزمینی با توجه به وضعیت حاکم بر آن مثل شیب­ داربودن سطح، محصوربودن سطح روی فضای زیرزمینی و تراکم بالای ساختمانی در سطح و ...، و نیز نوع کارکرد آن مثل تجاری، ورزشی، نظامی و ...، به­ طور خاص انجام می­شود؛ که لحاظ­ کردن اهداف طراحی و نیز الگوهای ارائه ­شده کمک شایانی به بهره­بردای بهتر آن می­ نمایاند و از نظر عملکردی نیز مشکلات کم­تری گریبان گیر بهره­ برداران خواهد شد.