مکان‌یابی پهنه‌های خطرپذیر بحران‌های کیفی شبکه آب‌رسانی شهری با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی AHP نمونه مورد مطالعه: شبکه آب‌رسانی شهر تهران

Abstract

شبکه آب­رسانی شهری در معرض تهدیدات کمی و کیفی قرار دارد. این تهدیدات کیفی، شامل تهدیدات شیمیایی و بیولوژیکی می­باشد. وقوع بحران­های کیفی شبکه آب­رسانی شهری به­صورت مستقیم در زندگی شهروندان تأثیرگذار می­باشد و در مواقعی می­تواند یک بحران فنی را تبدیل به بحران­های اجتماعی و سیاسی کند. اولین گام در راه­کار مهندسی پدافند غیرعامل شبکه آب­رسانی شهری انتخاب پهنه­های در معرض خطر می­باشد. انتخاب مکان­هایی با اولویت بالای خطرپذیری و مکان­های مناسب نصب کنترل­گرهای کیفی آب می­باشد. این پژوهش در 5 معیار کلی شامل خسارت به لوله­ها، شیرها، قطع­کننده­ها، هدایت­کننده­ها؛ خسارت به مخازن و محل جمع­آوری آب­ها؛ انسان­های ساکن و مستقر در مساکن؛ انسان­های فعال و مستقر در محل کار و فعالیت و انسان­های در حال جابه­جایی و عبور و مرور شامل 17زیرمعیار از قبیل سطح سرویس مناطق و مخازن، فاصله از خطوط انتقال و توزیع آب، همجواری با کنتاکت تانک، تصفیه­خانه­ها، مخزن زمینی، تلمبه­خانه و مخزن هوایی، توزیع و تراکم جمعیت، کاربری­های حساس، کارو فعالیت منطقه­ای و خدمات شهری، فضای سبز، نزدیکی به خطوط مترو، شبکه بزرگراهی، شبکه ریلی، شبکه شریانی درجه یک و دو و ایستگاه­های مترو به­عنوان معیارهای موثر بر مکان­یابی انتخاب شده است. با مقایسه دودویی در روش AHP که توسط 30 نفر از کارشناسان انجام پذیرفته است با استفاده از تحلیل مکانی در محیط GIS از طریق تلفیق زیرمعیارها پهنه شهر تهران در پنج دسته بسیار بحرانی، بحرانی، اولویت کوتاه مدت، اولویت میان مدت و بدون اولویت تقسیم­بندی شده است. در نهایت علاوه بر تحلیل کل شهر تهران سه پهنه به عنوان خطرپذیرترین نشان داده شده است.