تحلیل فقهی نشر اکاذیب در مطبوعات*

Abstract

از جمله مسلّمات فقهی در فقه امامیه، حرمت کذب و به تبع آن حرمت نشر کذب می‌باشد که امروزه به عنوان یکی از راه‌های کسب درآمد در عرصه مطبوعات مورد استفاده قرار می‌گیرد. کذب به معنای عدم مطابقت خبر با واقع، مصادیق بارزی دارد که در قالب خبر دروغ، افترا و شایعه‌افکنی محقق می‌گردد. بررسی و تحلیل اسناد نوشتاری و تأمل در عبارات فقها، به ما نشان می‌دهد که به رغم تفاوت در تعاریف ارائه داده شده از مفهوم کذب، علاوه بر مصادیق بارز آن، «انتشار مطلب در غیر قالب خبر که باعث القای مخاطب در خطا شود»، «استفاده از تیترهای مبالغه‌آمیز بدون رعایت تناسب در مبالغه» و «نشر اخبار مشکوک بدون ذکر قید مشکوک بودن» نیز مصداقی از کذب بوده و ادله حرمت، شامل آنها نیز می‌گردد.