بررسی اشتراکات و افتراقات در فلسفة‌ اجتماع افلاطون و فارابی

Abstract

از آنجا که فلسفه و سایر علوم عقلی از طریق ترجمه آثار یونانی وارد تمدن اسلامی شده است همواره این شائبه وجود داشته که فلسفۀ اسلامی چیزی بیش از ترجمۀ محض فلسفه یونانی نبوده و فلاسفۀ مسلمان نوآوری­ای در قالب و محتوای این دانش مهاجر نداشته اند. نوشتار حاضر تلاش می­کند تا در خصوص فلسفه اجتماع، این نوآوری ها را برجسته سازد و از این­رو، بین دیدگاه­های اجتماعی دو تن از نمایندگان مهم فلسفۀ یونانی و فلسفۀ اسلامی ، افلاطون و فارابی، مقایسه­ای صورت داده و آراء متفاوت آنان را در کنار آراء مشترک­شان مطرح می­نماید. خواننده در انتهای این مقاله درخواهد یافت که گر­چه فارابی لفظ «مدینۀ فاضله» را از افلاطون وام گرفته است ولی طراحی، تحلیل و براهین مختلف مدینۀ او تفاوتی چشمگیر با مدینۀ افلاطون دارد.