دلالت شناسی ضمایر اشاره ای مرکّب

Abstract

دلالت‌شناسی ضمایر اشاره‌‌ای مرکّب یکی از مباحث مهم در فلسفۀ زبان است. سه مسئلۀ اساسی در این حوزه را می‌توان این گونه بیان کرد: 1) آیا این ضمایر دالّ محض هستند و یا عباراتی مسوّر؟ 2) آیا در ضمیر مرکّب «آن ب» عبارت «ب» در تعیین مدلول و موفقیت‌‌‌آمیز‌ بودن اِرجاع ضمیر نقشی دارد؟ و 3) سهم عبارت «ب» در گزاره‌‌ای که بیان می‌شود، چیست؟ در پاسخ به پرسش اول، باید گفت که ضمایر اشاره‌‌ای مرکّب، دالّ محض هستند. در پاسخ به پرسش دوم از این نظر دفاع می‌شود که عبارت «ب» در ارجاع موفقیت‌‌‌آمیز ضمیر به مدلول خود نقش دارد. به عبارت دیگر‌‌، اگر به فردی اشاره کنیم و بگوییم «آن ب» برای آن‌ که این ضمیر به‌طور موفقیت‌‌‌آمیز به آن فرد دلالت کند لازم است که فرد صفت «ب» را دارا باشد‌‌، در غیر‌ این صورت، ضمیر به هیچ چیز ی دلالت نخواهد کرد و در پاسخ به پرسش سوم، می‌توان گفت که عبارت «ب» سهمی در گزاره‌‌ای که بیان می‌شود، نخواهد داشت و بخشی از خبری که دربارۀ شیْ‏ء مورد اشاره می‌دهد نیست.